Ανακοίνωση Ελεγκτικής Υπηρεσίας σε σχέση με τα προσκόμματα στην ανεξαρτησία της από την εκτελεστική εξουσία
– Πλήρης δικαίωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας από το INTOSAI
Η Ελεγκτική Υπηρεσία χαιρετίζει με μεγάλη ικανοποίηση τη σημερινή ανακοίνωση του Διεθνούς Οργανισμού Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (INTOSAI) ο οποίος, μέσω του μηχανισμού ταχείας παρέμβασης SIRAM (SAI Independence Rapid Advocacy Mechanism) έχει εξετάσει τα προσκόμματα που έχει θέσει η Κυβέρνηση στη διεξαγωγή ελέγχου για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ).
Το INTOSAI, αφού εξηγεί τη σημασία των Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ) στη λογοδοσία και τονίζοντας ότι αυτά μπορούν να επιτελέσουν το έργο τους μόνο αν είναι ανεξάρτητα, χωρίς παρεμβάσεις, όπως οι αρχές αυτές περιγράφονται στην Διακήρυξη του Μεξικό, τονίζει, τα ακόλουθα:
«Αφού διενεργήσαμε τη δική μας εκτίμηση της υπόθεσης, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι συμμεριζόμαστε τις ανησυχίες της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που προκύπτουν λόγω των περιορισμών που τέθηκαν σχετικά με το δικαίωμα της στην πρόσβαση πληροφοριών, άμεσα, και χωρίς περιορισμό, σε όλα τα απαραίτητα έγγραφά και πληροφορίες, για την ορθή εκπλήρωση των νόμιμων υποχρεώσεων της. Πιστεύουμε ότι αυτός ο περιορισμός, αν και έχει ονομαστεί προσωρινός, είναι αντίθετος με το πνεύμα των Διακηρύξεων της Λίμα και του Μεξικού όσον αφορά στην ανεξαρτησία των Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ) και πιθανό να επηρεάσει κι άλλες πτυχές της ανεξαρτησίας του ΑΕΙ, όπως το δικαίωμά του να αποφασίζει για τον χρόνο ολοκλήρωσης και δημοσίευσης των Εκθέσεών του και το δικαίωμά του να αποφασίζει για το περιεχόμενό τους. Καταληκτικά, μπορεί να υπονομεύσει την ικανότητα του ΑΕΙ να διαδραματίσει τον ρόλο του, στην κατάλληλη διασφάλιση της λογοδοσίας, προς όφελος των πολιτών.
Χωρίς να κρίνουμε τη νομιμότητα αυτής της προσωρινής άρνησης της πρόσβασης σε πληροφορίες, καθώς αυτό μπορεί να καθοριστεί μόνο από τις αρμόδιες αρχές και σύμφωνα με του Νόμους της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα θέλαμε να ενθαρρύνουμε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να αναπτύξουν εποικοδομητικό διάλογο για την επίλυση αυτού του ζητήματος και τη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος μέσω των θεσμικών οργάνων που συμβάλλουν στη λογοδοσία και τη διαφάνεια για τη βελτίωση της ζωής των πολιτών. Είμαστε έτοιμοι να σας να βοηθήσουμε με οποιονδήποτε τρόπο ή υπό οποιαδήποτε ιδιότητα μας, να συμβάλουμε στη διευκόλυνση ενός τέτοιου διαλόγου».
Η πλήρης δικαίωση των θέσεών μας από ένα διεθνή οργανισμό της εμβέλειας του INTOSAI, του δεύτερου σε αριθμό μελών διεθνούς οργανισμού μετά τον ΟΗΕ, επιβεβαιώνει ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία υπηρετεί με απόλυτο σεβασμό τις αρχές που το Σύνταγμα επιτάσσει και καταρρίπτει όλες τις άδικες κατηγορίες που είχαν εκτοξευθεί εναντίον της.
Στη βάση των πιο πάνω, αναμένουμε ότι η Κυβέρνηση θα αναθεωρήσει τη στάση της και θα επιτρέψει πλέον την απρόσκοπτη διεξαγωγή ελέγχου στο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα. Αν και δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι ο δικός μας έλεγχος ουδόλως συγκρούεται με το έργο της Ερευνητικής Επιτροπής, ούτε και το επηρεάζει, επισημαίνουμε ότι, ακόμα και αν ξεκινούσαμε αύριο το σχεδιασμό ενός πλήρους ελέγχου και τη συλλογή στοιχείων, η Έκθεση δεν θα μπορούσε, εκ των πραγμάτων, να είναι έτοιμη πριν τον Μάιο, όταν αρχίζει η περίοδος κατά την οποία η Υπηρεσία μας έχει θέσει αυτοβούλως περιορισμό στην έκδοση εκθέσεων, λόγω των επικείμενων βουλευτικών εκλογών. Συνεπώς, ούτως ή άλλως, η Έκθεση μας δεν θα εκδοθεί προτού η Ερευνητική Επιτροπή ολοκληρώσει το έργο της (7 Ιουνίου 2021). Αυτό ήταν άλλωστε και η συμβιβαστική πρόταση του τέως Γενικού Εισαγγελέα κ. Κώστα Κληρίδη την οποία είχαμε αποδεχθεί.
Στη βάση των πιο πάνω, θα αναμένουμε τη δημόσια τοποθέτηση της Κυβέρνησης ότι θα μας παραχωρήσει ελεύθερη πλέον πρόσβαση στα στοιχεία του ΚΕΠ, ώστε να ξεκινήσουμε άμεσα τον σχετικό έλεγχο.