Ομιλία Γενικού Γραμματέα Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών κ. Γιώργου Περδίκη στο 17ο Παγκόσμιο Συνέδριο Αποδήμων Κυπρίων
Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες, Ομογενείς και απόδημοι Κύπριοι,
Είναι με ιδιαίτερη τιμή που απευθύνω αυτό το θερμό καλωσόρισμα στο 17ο Παγκόσμιο Συνέδριο Αποδήμων Κυπρίων και στην Ετήσια Σύνοδο του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Νεολαίας Αποδήμων Κυπρίων (ΝΕΠΟΜΑΚΙ).
Έχω την εντύπωση ότι αυτούς τους δύσκολους καιρούς, η παρουσία σας στην πατρίδα, αποτελεί ένα από τα ελάχιστα θετικά γεγονότα. Το τελευταίο καιρό βλέπετε είμαστε αναγκασμένοι να υποδεχόμαστε στο νησί μας διάφορους ανεπιθύμητους επισκέπτες, των οποίων η παρουσία είναι πάντοτε σε όλους – θέλω να πιστεύω – δυσάρεστη. Γενικά – θα το έχετε μάθει – η πατρίδα μας αντιμετωπίζει μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση, με επικίνδυνες προεκτάσεις για την κοινωνία, την ανάπτυξη, το περιβάλλον την υγεία, την ασφάλεια και ίσως την υπόθεση του Κυπριακού, που τόσο σας ενδιαφέρει και σας πονεί.
Δεν επιθυμώ από αυτό το βήμα να εξαντλήσω τα χρονικά περιθώρια που μου δόθηκαν σε βαθυστόχαστες αναλύσεις για τα αίτια, και τους αίτιους αυτής της κατάστασης.
Άλλωστε έχω κατασταλάξει από καιρό στην άποψη ότι όταν οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων ή κινημάτων απευθύνονται δημόσια στους πολίτες, πρέπει να τους διακατέχει φόβος και δέος και ως εκ τούτου να βιάζονται να φύγουν από το βήμα για να καταφύγουν στην ασφάλεια του ακροατηρίου. Οι πολιτικοί που εξουσίασαν και εξουσιάζουν την χώρα, όσοι δηλαδή είχαν την ευθύνη διαχρονικά – αλλά κυρίως πρόσφατα – της διαχείρισης των υποθέσεων της χώρας, πρέπει να αισθάνονται βαρύτατες ευθύνες για το σημερινό κατάντημα, και να λέγουν ολίγα και σεμνά.
Κανονικά λοιπόν, όσοι έχουν συναίσθηση των ευθυνών τους, θα έπρεπε να αποφεύγουν τις μεγάλες και βαρύγδουπες από καθέδρας ομιλίες.
Εμείς εδώ στην Κύπρο έχουμε βαρεθεί – οι περισσότεροι τουλάχιστον – τα κούφια λόγια, τις υποσχέσεις, τις άσκοπες αντιπαραθέσεις και τα «θα» των πολιτικών ηγεσιών. Έχω την υποψία ότι παρόμοια είναι και η δική σας προσέγγιση.
Ως Οικολόγοι σημειώνουμε με πίκρα ότι οι προειδοποιήσεις μας ουδέποτε έγιναν σεβαστές από όσους κυβέρνησαν κατά καιρούς τη χώρα. Το μοντέλο ανάπτυξης, που όλοι θαύμαζαν, επιδοκίμαζαν και επευφημούσαν, αποδείχθηκε μια φούσκα γεμάτη αέρα ανευθυνότητας και κερδοσκοπίας. Αλλά εμείς , ως Οικολόγοι ήμασταν πάντα οι μειοψηφία, οι «οπισθοδρομικοί» και «αντιδραστικοί». Τώρα κάποιοι λένε, πως η πολιτική ευθύνη για την καταστροφή ανήκει σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις ανεξαιρέτως. Σας φαίνεται αυτό δίκαιο και σωστό;
Αλλά είπα πως δεν θα σας κουράσω με το παρελθόν.
Θα αρκεστώ να σας καλωσορίσω θερμά εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών στην Κύπρο μας και να μοιραστώ τις κύριες – αν και όχι τις μοναδικές – ανησυχίες των Οικολόγων για την παρούσα κατάσταση.
1. Πρώτη μας ανησυχία λοιπόν είναι η διασύνδεση του Κυπριακού με την οικονομική κρίση και την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου. Ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Κασουλίδης διαβεβαίωσε πρόσφατα δημοσίως ότι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα στους σχεδιασμούς των εμπλεκομένων στο Κυπριακό. Λυπούμαι που θα διαφωνήσω μαζί του. Είναι υποχρέωση μου να σας ενημερώσω και να σας προειδοποιήσω (για τις περαιτέρω αναγκαίες ενέργειες σας) ότι όχι μόνο οι Τούρκοι και οι Βρετανοί, αλλά και άλλοι ισχυροί παράγοντες που για τον ένα ή τον άλλο λόγο ενδιαφέρονται για το Κυπριακό, προωθούν ή καλοβλέπουν μια λύση – πακέτο (package deal).
Οι δικές μας πληροφορίες βεβαιώνουν ότι η αντίληψη πως οι ελληνοκύπριοι τώρα είναι έτοιμοι να δεχθούν διευθέτηση του Κυπριακού στο πρότυπο του σχεδίου Ανάν, λόγω της δεινής οικονομικής κατάστασης στην οποία περιήλθε η χώρα, είναι πολύ διαδεδομένη στα ξένα κέντρα αποφάσεων. Ορθώς Ελλάδα και Κύπρος, διαλαλούν την διάψευση των αντιλήψεων αυτών και προειδοποιούν για την αποτυχία οποιουδήποτε τέτοιου εγχειρήματος, αλλά κατά την άποψη μου οι προειδοποιήσεις και διακηρύξεις δεν αρκούν. Επιβάλλεται ενδελεχής μελέτη όλων των σεναρίων και σχεδιασμός αποφυγής. Επίσης σε περίπτωση που τα μέτρα αποτροπής αποτύχουν χρειαζόμαστε ένα σχέδιο σωτηρίας – ένα σχέδιο Β – που θα μας απεγκλωβίσει από ασφυκτικά διλήμματα και εκβιασμούς.
Λυπούμαι, να σας διαβεβαιώσω ότι κάτι τέτοιο δεν υπάρχει. Κατά τις επαφές σας στην Κύπρο – αν συμφωνείτε μαζί μου – σας παρακαλώ όπως και εσείς απαιτήσετε τα δυο απλά στοιχεία κάθε επιτυχούς σχεδίου δηλαδή ΠΡΟΒΛΕΨΗ και ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ.
2. Η δεύτερη μας ανησυχία εμάς των Οικολόγων έχει να κάνει με τη διαπίστωση ότι το μνημόνιο και η συμφωνία με την Τρόικα οδηγεί την Κυπριακή οικονομία σε μια πρωτόγνωρη ύφεση και το λαό μας σε μια πρωτοφανή εξαθλίωση. Αναμφίβολα οι δομικές αλλαγές στο τραπεζικό σύστημα ήταν αναγκαίες. Δεν διαφωνούμε στην διόρθωση των οικονομικών της κυβέρνησης και του κράτους εν γένει. Όμως η απουσία οποιουδήποτε αποτελεσματικού σχεδίου ανάπτυξης, που να περιορίζει τις επιπτώσεις στην κοινωνία και την αγορά εργασίας, μας τρομάζει. Στηρίζουμε κάθε κυβερνητική προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση με τόλμη και ευθύνη, αλλά μέχρι σήμερα η προσπάθειες δεν είναι αρκετές. Οι άνεργοι αυξάνονται συνεχώς, οι φτωχοί πληθαίνουν, οι νέοι μας μεταναστεύουν. Χρειαζόμαστε περισσότερη ανάπτυξη, επενδύσεις προς την ορθή κατεύθυνση και αναγέννηση της Κυπριακής Οικονομίας πάνω σε μια πιο υγιή, βιώσιμη και αειφορική βάση.
3. Και σε αυτό το σημείο προκύπτει η τρίτη ανησυχία των Οικολόγων. Δυστυχώς, από τα πρώτα βήματα της νέας πορείας φαίνεται να επαναλαμβάνονται τα λάθη του παρελθόντος. Τα περισσότερα μέτρα «επανεκκίνησης της οικονομίας» που εξάγγειλε η κυβέρνησης έχουν όπισθεν ταχύτητα δηλαδή οδηγούν την οικονομία πίσω στα αποτυχημένα μονοπάτια της επένδυσης σε κορεσμένους, μη βιώσιμους και μη παραγωγικούς τομείς. Επιδιώκεται και πάλι το εύκολο και γρήγορο κέρδος, κτίζονται όνειρα χωρίς θεμέλια και προωθούνται οι ίδιες πολιτικές ανάπτυξης. Το χειρότερο απ’ όλα, δεν φαίνεται να υπάρχει μεταμέλεια και δικαιοσύνη. Δεν τιμωρήθηκε κανείς και ούτε φαίνεται πως θα τιμωρηθεί για το μεγαλύτερο έγκλημα μετά την προδοσία του 1974. Αντίθετα, θα δείτε πολλούς από αυτούς που εξόφθαλμα και αυταπόδεικτα ευθύνονται για την καταστροφή να παρελαύνουν κουστουμαρισμένοι από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, να κάνουν δηλώσεις και αντιδηλώσεις και να συμπεριφέρονται ως να είναι αθώες περιστερές. Άλλοι πάλι, πιο νούσιμοι, πήραν τα εκατομμύρια ευρώ των μπόνους και των ακάλυπτων δανείων και κρύφτηκαν σε φορολογικούς παραδείσους και Ελβετίες.
Δυστυχώς το πολιτικό προσωπικό ανέχεται – για κάποιο σκοτεινό λόγο που εγώ δεν έχω ακόμη κατανοήσει – αυτή την κατάσταση ατιμωρησίας, εξαντλείται σε διακηρύξεις και σε συστάσεις επιτροπών και περιμένει πότε θα ανοίξουν οι ελληνικές καλάνδες, ενώ ταυτόχρονα ανέχεται την άδικη κηδεμονία ενός πανίσχυρου στην Κύπρο εκπροσώπου της Τρόικα ο οποίος συμπεριφέρεται ως κατοχικός διοικητής σε κατακτημένη χώρα.
Ποιος ευθύνεται για αυτή την κατάσταση που γεμίζει οργή τους Κύπριους; Όχι βέβαια εσείς που μας παρακολουθείτε από μακριά και πονάτε, θλίβεστε, κλαίτε για την κατάντια μας. Εσείς δεν είστε μέρος του προβλήματος. Μπορείτε όμως να γίνεται μέρος της λύσης. Διότι, ανάμεσά μας εδώ στην Κύπρο υπάρχουν και αξιόλογοι άνθρωποι, πέρα από κομματικά στεγανά και ιδεολογίες, αξιόλογοι και ικανοί πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας που μπορούν να δώσουν ελπίδα σε αυτό το λαό. Και είμαι σίγουρος ότι και στο μακρινό Λονδίνο, το Μάντσεστερ, το Σύδνεϋ και την Μελβούρνη, τη Νέα Υόρκη και στην Αθήνα, υπάρχουν πολλοί Κύπριοι, που αγαπούν – τι λέω αγαπούν, λατρεύουν την χώρα τους – και θα την βοηθήσουν να στηριχθεί στα δικά της πόδια, να ανασηκώσει το βλέμμα στον ουρανό, και δοξάζοντας τον Πλάστη και Θεό της, να αντιφωνήσει στον ποιητή:
Στην Κύπρο την αέρινη
την μακαρία γη
η αγνή ψυχή δεν έσβησε
και ζει και ζει και ζει.
Η Κύπρος συμπατριώτες και συμπατριώτισσες προορίζεται να ζήσει και θα ζήσει, χάρις στην εργατικότητα και τον πατριωτισμό των Κυπρίων.