Τρία τροποποιητικά νομοσχέδια και ένα νέο νόμο, των οποίων η έγκριση από τη Βουλή θα καταστήσει δυνατή τη μεταφορά της εποπτείας των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων στην Κεντρική Τράπεζα, τέθηκαν σήμερα ενώπιον των μελών της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, η οποία συνεδρίασε εκτάκτως, παρουσία του Υπουργού Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη και του Διοικητή της Κεντρική Τράπεζας Πανίκου Δημητριάδη.
Τα προσχέδια των νομοσχεδίων τέθηκαν ανεπίσημα ενώπιον των μελών της Επιτροπής, εφόσον αναμένεται ότι θα εγκριθούν αύριο από το Υπουργικό, ενώ η Βουλή καλείται να τα ψηφίσει στην Ολομέλεια της 5ης Σεπτεμβρίου, αφού οι αλλαγές οι οποίες περιλαμβάνονται σε αυτά θεωρούνται προαπαιτούμενο για την έγκριση της δεύτερης δόσης του κυπριακού προγράμματος από το Γιούρογκρουπ της 13ης Σεπτεμβρίου, η οποία ανέρχεται στα 1.5 δισ. ευρώ και αφορά την ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατισμού.
Μιλώντας στην Επιτροπή, ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης είπε ότι το σημαντικό είναι η μεγάλη επένδυση του κράτους στο Συνεργατισμό να μην αποτελέσει την απαρχή νέων περιπετειών και πρόσθετων απαιτήσεων στη συνέχεια.
Ο Χάρης Γεωργιάδης ανέφερε ότι δεν μπορεί να δώσει γραπτές «διασφαλίσεις ή εγγυήσεις» ότι δεν θα προκύψουν καινούριες ανάγκες για το Συνεργατισμό, τονίζοντας ότι «δεν είναι με τα λόγια που μπορούμε να διασφαλίσουμε κάτι τέτοιο, αλλά με την πολύ προσεκτική διαχείριση των εξελίξεων στη συνέχεια, ώστε να διασφαλίσουμε ότι αυτό που συνέβη στη Λαϊκή δεν θα επαναληφθεί».
Είπε ότι «οι κίνδυνοι είναι ορατοί» και πρόσθεσε πως «η ελάχιστη διασφάλιση είναι το γεγονός ότι η παρέμβαση του κράτους συνοδεύεται με σημαντικές αλλαγές που ενισχύουν την εποπτεία και τη λειτουργία του Συνεργατισμού».
«Είναι οριστικές ρυθμίσεις, οι οποίες ελπίζω να διασφαλίσουν πως τα όσα είχαμε δει να αποκαλύπτονται για δάνεια χωρίς επαρκή διασφάλιση ή υπολογισμό του τρόπου αποπληρωμής δεν θα επαναληφθούν», ανέφερε.
Εξίσου σημαντικό, όπως είπε, «είναι και το ζήτημα που σχετίζεται με την ανάγκη τα κατάλληλα άτομα, με καθαρή ατζέντα και καθαρά χέρια, αλλά και τα κατάλληλα προσόντα, γνώσεις και εμπειρίες να αναλάβουν ρόλο στη διοίκηση και στη διεύθυνση του Συνεργατισμού».
Ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι «δεν βρισκόμαστε εδώ από επιλογή, αλλά από αδήριτη ανάγκη», προσθέτοντας ότι ο Συνεργατισμός χρειάζεται σημαντικά κεφάλαια, τα οποία δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσει από μόνος του, με αποτέλεσμα το κράτος, δηλαδή ο φορολογούμενος πολίτης, να καλείται να παρέμβει για να αποδώσει τα κεφάλαια αυτά ώστε να συνεχιστεί η λειτουργία του Συνεργατισμού.
Χαρακτήρισε ως «παράδοξο και πολύ ανησυχητική εξέλιξη» το ότι έχουμε κρατικές τράπεζες, τονίζοντας ότι «πρέπει με πάρα πολύ σοβαρότητα να διαχειριστούμε αυτή την εξέλιξη στο επόμενο διάστημα».
Ο Διοικητής της ΚΤ Πανίκος Δημητριάδης είπε ότι η επεξεργασία των νομοσχεδίων έγινε από κοινού με το Υπουργείο Οικονομικών και έχουν εγκριθεί από την Τρόικα και επεσήμανε ότι είναι απαραίτητο τα νομοσχέδια να ψηφιστούν πριν το επόμενο Γιούρογκρουπ για να εγκριθεί η δόση των 1,5 δισ. που είναι απαραίτητα για να ανακεφαλαιοποιηθεί ο Συνεργατισμός.
Ανέφερε ότι βάσει υπολογισμών που έχουν συμφωνηθεί με την Τρόικα, «τα βασικά ίδια κεφάλαια του Συνεργατισμού στις 30 Ιουλίου 2015 θα είναι -790 εκ. και υπάρχουν απαιτούμενα κεφάλαια συνολικού ύψους 609 εκ. για να ανέλθει ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας στο 6%», τα οποία εάν προστεθούν ανέρχονται συνολικά στα 1,4 δισ. τα οποία χρειάζεται ο Συνεργατισμός για να ανακεφαλαιοποιηθεί.
Πρόσθεσε ότι με τα 1,5 δισ. που θα πάρει ο Συνεργατισμός θα δημιουργηθεί ένα «μαξιλάρι ασφάλειας» ύψους 101 εκ., ώστε να καλύπτεται το χειρότερο σενάριο, ενώ ανέφερε ότι ενδεχομένως να υπάρξουν επιπρόσθετα κέρδη για το Συνεργατισμό από τη μείωση των καταθετικών επιτοκίων και τη μείωση των εξόδων μέσα από το σχέδιο αναδιάρθρωσης.
Ο κ. Δημητριάδης εξήγησε με τα 1,5 δισ. ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του Συνεργατισμού θα ξεπεράσει το 20% και αυτό θα του επιτρέψει να απορροφήσει τις ζημιές σε περίπτωση που υλοποιηθούν οι ζημιές ύψους 2,8 διςσ. που προβλέπονται στο ακραίο σενάριο τις Pimco, μειώνοντας τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 6% στο τέλος του προγράμματος.
«Με τις πλέον συντηρητικές υποθέσεις ο Συνεργατισμός θα έχει 6% δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο τέλος του προγράμματος», είπε.
Ο Διοικητής ανέφερε στην Επιτροπή ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε ορισμένα ΣΠΙ είναι πιο ψηλά από το ακραίο σενάριο της Pimco.
Όπως είπε, για τα μικρά ΣΠΙ οι προβλέψεις της Pimco στο ακραίο σενάριο έφεραν τα μη εξυπηρετούμενα στο 54,1%, ενώ σύμφωνα με στοιχεία του Ιουνίου για τα ΣΠΙ που περιλήφθηκαν στο διαγνωστικό έλεγχο, το ποσοστό μη εξυπηρετούμενων είναι ελαφρώς πιο ψηλό, στο 56,18%.
Για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στα μεγάλα ΣΠΙ οι προβλέψεις της Pimco στο ακραίο σενάριο είναι για 48,52%, ενώ σύμφωνα με τα πραγματικά στοιχεία για τα ΣΠΙ που περιλήφθηκαν στον διαγνωστικό έλεγχο, τα μη εξυπηρετούμενα ανέρχονται στο 42,64%.
Στα επαγγελματικά ΣΠΙ, οι προβλέψεις της Pimco για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο ακραίο σενάριο ήταν στο 25,16%, ενώ με βάση τα πραγματικά στοιχεία τα μη εξυπηρετούμενα είναι στο 8,52% .
Ο Διοικητής της ΚΤ αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο που αφορά τη σύσταση και λειτουργία μονάδας διαχείρισης της συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ιδιοκτησιακή δομή πιστωτικών ιδρυμάτων, λέγοντας ότι «αυτό είναι ο τρόπος με τον οποίο το κράτος θα διαχειρίζεται την επένδυσή του στο Συνεργατισμό».
Πρόσθεσε ότι αυτή η σειρά των νομοσχεδίων είναι «ένα μεγάλο βήμα» προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της εταιρικής διακυβέρνησης στο τραπεζικό σύστημα και στο Συνεργατισμό.
«Το γεγονός ότι κανένα μέλος του διοικητικού συμβουλίου καμιάς τράπεζας, κανενός πιστωτικού ιδρύματος δεν θα μπορεί να δανειστεί πάνω από 500 χιλιάδες ευρώ, σημαίνει ότι τα φαινόμενα του παρελθόντος δεν πρόκειται να επαναληφθούν», είπε.
Εκπρόσωπος του Συνεργατισμού είπε στην Επιτροπή Οικονομικών ότι «υπάρχει διαφορά στη μεταχείριση μεταξύ κάποιων τραπεζών και του Συνεργατισμού επειδή ο Συνεργατισμός εκρίθη βιώσιμος».
Ανέφερε ακόμα ότι ο Συνεργατισμός έχει αποθεματικά κεφάλαια που αγγίζουν τα 2,1 δισ. και δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 12,5%.
Σύμφωνα με τον Ανώτερο Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών Ανδρέα Τρόκκο, η μεταφορά της εποπτείας για τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα στην Κεντρική Τράπεζα και η διαμόρφωση και έγκριση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων του νομοθετικού πλαισίου που θα διέπει τη λειτουργία της δομής, η οποία θα διαχειρίζεται τη συμμετοχή της Κυβέρνησης στα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα, είναι οι δύο από τις τέσσερις δράσεις που περιλαμβάνονται στο αναθεωρημένο Μνημόνιο Συναντίληψης της Κύπρου με την Τρόικα, οι οποίες έχουν κατηγοριοποιηθεί ως προαπαιτούμενες και πρέπει να υλοποιηθούν πριν την έγκριση της δεύτερης δόσης για το κυπριακό πρόγραμμα, στο Γιούρογκρουπ του Σεπτεμβρίου.
Οι άλλες δύο δράσεις αφορούν θέματα ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.
Ο κ. Τρόκκος ανέλυσε στην Επιτροπή Οικονομικών τις βασικές πρόνοιες που αλλάζουν ώστε να γίνει δυνατή η μεταφορά της εποπτείας στην ΚΤ.
Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στις τροποποιήσεις του περί εργασιών πιστωτικών ιδρυμάτων νόμου, του περί συνεργατικών εταιρειών νόμου και του περί της ΚΤ νόμου.
Όπως ανέφερε, με την τροποποίηση του νόμου περί εργασιών πιστωτικών ιδρυμάτων γίνεται η ανάληψη της αδειοδότησης, ρύθμισης και εποπτείας των ΣΠΙ από την ΚΤ, ενώ υπάρχει σειρά προνοιών που αποσκοπούν στην ενδυνάμωση της εταιρικής διακυβέρνησης στα αδειοδοτημένα πιστωτικά ιδρύματα.
Πιο συγκεκριμένα, περιέχονται πρόνοιες που απαγορεύουν την παραχώρηση δανείων σε ανεξάρτητα μέλη των διοικητικών συμβουλίων. Απαγορεύεται επίσης η συνολική αξία των δανείων προς όλα τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου να υπερβαίνει το 10% των ίδιων κεφαλαίων του πιστωτικού ιδρύματος ή οποιοδήποτε άλλο ποσοστό καθοριστεί από την εποπτική Αρχή.
Για μη ανεξάρτητους, μη εκτελεστικούς υπάρχει όριο 500 χιλιάδων σε ό,τι αφορά τη δανειοδότησή τους και θα μπορούν να παίρνουν δάνεια μόνο με βάση τα σχέδια που ισχύουν για το προσωπικό της τράπεζας.
Η δεύτερη νομοθεσία που τροποποιείται στο πλαίσιο της μεταφοράς της εποπτείας των ΣΠΙ στην ΚΤ είναι ο περί συνεργατικών εταιρειών νόμος. Όπως εξήγησε ο Ανδρέας Τρόκκος, με την προτεινόμενη τροποποίηση γίνεται η μεταφορά της αρμοδιότητας αδειοδότησης, ρύθμισης και λήψης εποπτικών μέτρων στα ΣΠΙ από την Υπηρεσία Εποπτείας Συνεργατικών Εταιρειών στην ΚΤ και γίνονται τροποποιήσεις των διατάξεων που αφορούν τις συγχωνεύσεις μεταξύ των ΣΠΙ ώστε να διευκολυνθούν και να ολοκληρωθούν εντός του χρονοδιαγράμματος, το οποίο λήγει τον Μάρτιο του 2014.
Αναφορικά με την τροποποίηση του περί της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου νόμου, ο Ανώτερος Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών είπε ότι είναι αναγκαία ώστε η αδειοδότηση, ρύθμιση και εποπτεία των ΣΠΙ να γίνεται από την ΚΤ.
Παράλληλα, το σχέδιο προστασίας των καταθέσεων των ΣΠΙ μεταφέρεται στην αρμοδιότητα της ΚΤ και τα ταμεία προνοίας καλύπτονται από το ταμείο προστασίας καταθέσεων, υλοποιώντας έτσι την πολιτική απόφαση που λήφθηκε τον Ιούλιο ότι κάθε μέλος του ταμείου προνοίας θα έχει συνολική κάλυψη 100 χιλιάδες ευρώ.
Τέλος, ο κ. Τρόκκος αναφέρθηκε στο νέο νόμο για τη μεταφορά αριθμού υπαλλήλων της Υπηρεσίας Εποπτείας Συνεργατικών Εταιρειών στην ΚΤ.
Όπως είπε, στην ΚΤ θα μεταφερθούν υπάλληλοι που θα επιδείξουν ενδιαφέρον και θα επιλεγούν σύμφωνα με τις διαδικασίες διορισμού της ΚΤ διατηρώντας την υφιστάμενη μισθοδοσία τους, ενώ οι άλλοι όροι εργοδότησης τους θα είναι ίδιοι με αυτούς των άλλων υπαλλήλων της ΚΤ.