Του Δημοσθένη Στεφανίδη
Δικηγόρου
Στα πλαίσια μιας γενικότερης περιβαλλοντικής προσέγγισης αναφορικά με το θέμα της εγκατάστασης γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης παραπομπή μπορεί να γίνει και σε αποφάσεις Ελληνικών Δικαστηρίων.
Συγκεκριμένα, στην απόφαση 4503/1997 του Συμβουλίου της Επικρατείας της Ελλάδας («ΣτΕ»), σημειώθηκε ότι η επίδραση των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων στο ανθρωπογενές περιβάλλον και στην υγεία των κατοίκων οικισμού δεν είναι μόνο θέμα που άπτεται του φυσικού περιβάλλοντος ούτε και αμιγώς τεχνικό ζήτημα αλλά κυρίως είναι θέμα που αφορά στην ανθρώπινη υγεία, το οποίο έχει τέτοια κρίσιμη σημασία «ώστε το Ευρωπαϊκόν Κοινοβούλιον εις το από 5.5.1994 ψηφισμά του, λαμβάνον υπ` όψιν, μεταξύ άλλων “…την αρχήν της προφύλαξης που περιέχεται στο άρθρο 130 Π της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και την αρχή “Οσο το δυνατόν χαμηλότερα στα πλαίσια του ευλόγως επιτευκτού (As Low as Reasonαbly Achievoble), σύμφωνα με την οποία πρέπει στη συγκεκριμένη περίπτωση, να επιδιώκεται βελτιστοποίηση της έκθεσης στις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες..”, φρονεί “ότι για τα καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης πρέπει να προτείνονται διάδρομοι εντός των οποίων θα αποκλείεται κάθε μόνιμη δραστηριότητα και “fortiori κάθε κατοίκηση”.
Επίσης, στην ΣτΕΟλ1681/2002 σημειώθηκε ότι επί του επιμάχου θέματος ειδήμων ήταν μόνο ο επιστήμονας υγείας και όχι ο φυσικός επιστήμονας, διότι το θέμα δεν είναι η τεχνική αρτιότητα του έργου αλλά η επίδρασή του στην ανθρώπινη υγεία και λέχθηκε ότι θα έπρεπε να καταρτισθεί νέα μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων με τη σύμπραξη ειδημόνων των επιστημών υγείας, ειδικευμένων στο θέμα της επίδρασης των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων στην ανθρώπινη υγεία, οι οποίοι, λαμβάνοντας υπόψη τις τιμές των διεθνών Κανονισμών και συγκρίνοντάς τις με τα πορίσματα των μετρήσεων στον τόπο εκτέλεσης του έργου να αποφαίνονταν ότι, με βάση τις μέχρι σήμερα έρευνες στον τομέα επιδράσεων των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων στην ανθρώπινη υγεία, δεν στοιχειοθετούνταν βλάβη της υγείας των κατοίκων της περιοχής από τη λειτουργία των γραμμών εναέριας μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος.
Επίσης, στην απόφαση ΣτΕ(Αν)936/2003 απαιτήθηκε να παρασχεθούν από τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού περαιτέρω διευκρινίσεις ως προς τις ακριβείς μεταβολές τις οποίες συνεπαγόταν το έργο σε σχέση με την υφισταμένη γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος και, συγκεκριμένα, ως προς τον αριθμό και τις διαστάσεις των πυλώνων, το ύψος των γραμμών μεταφοράς (παλαιών και νέων) από το έδαφος, καθώς και την δυνατότητα μεταφοράς ηλεκτρικής ενεργείας (δυναμικότητα) αλλά και να προσκομισθούν μελέτες βελτιστοποιήσεως του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενεργείας, οι οποίες είχαν εγκριθεί από τον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενεργείας.
Επιπρόσθετα, στην απόφαση 438ΑΜ/2001 (ασφαλιστικά μέτρα) του Πρωτοδικείου Σύρου, πιθανολογήθηκε ότι η κατασκευή του έργου θα επιφέρει και ρύπανση του ατμοσφαιρικού αέρα από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία (Η/Μ) που δημιουργούνται στις περιοχές, απ` όπου διέρχονται οι γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και λέχθηκε, ανάμεσα σ’ άλλα, ότι ανεξάρτητα από το ότι σύμφωνα με αρχή του δικαίου του περιβάλλοντος σε περίπτωση αμφιβολίας συντρέχει τεκμήριο υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος, το δικαίωμα χρήσεως των περιβαλλοντικών αγαθών δεν συναρτάται μόνο με την προσβολή της ανθρώπινης υγείας αλλά είναι αυτοτελές και αποτελεί την ιδιωτικού δικαίου έκφανση του δικαιώματος στο περιβάλλον.
