Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Νίκος Χριστοδουλίδης προέβη σήμερα σε δηλώσεις στη ραδιοφωνική εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ. Ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στη χθεσινή τριμερή συνάντηση μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ, καθώς και στο Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Το πλήρες κείμενο των ερωταπαντήσεων ακολουθεί:
Ερώτηση: Η τριμερής έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερα σημαντική και ιστορικής σημασίας. Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα ήταν να προωθηθούν κοινά έργα στον τομέα, κυρίως, τον ενεργειακό. Έχει ληφθεί η απόφαση να επιταχυνθούν διαδικασίες στον ενεργειακό τομέα;
Απάντηση: Ήταν ένα από τα απτά και πολύ συγκεκριμένα αποτελέσματα της χθεσινής συνάντησης των τριών ηγετών, η σύσταση μιας επιτροπής εξειδικευμένης για θέματα ενέργειας που ανάμεσα σε άλλα θα ξεκινήσει κι ένας στρατηγικός διάλογος ανάμεσα στις τρεις χώρες στα θέματα ενέργειας, θέματα υδρογονανθράκων. Τα πρώτα δύο θέματα που θα κληθεί η επιτροπή αυτή να μελετήσει είναι το θέμα μεταφοράς φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Κύπρο και ακολούθως στην Ελλάδα και από εκεί στην Ευρώπη μέσω αγωγού. Είναι ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο το οποίο θα πρέπει να μελετηθεί. Το δεύτερο θέμα το οποίο θα εξετάσει η ίδια αυτή επιτροπή είναι το θέμα της σύνδεσης των τριών χωρών μέσα από ένα υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο για τα δίκτυα ηλεκτροδότησης των τριών χωρών.
Πέραν από αυτό, υπήρχαν πολύ συγκεκριμένες αποφάσεις χθες που δείχνει και τη βούληση να προχωρήσουν το συντομότερο ακόμα περαιτέρω οι σχέσεις στις τρείς χώρες. Συστάθηκε καταρχήν μια κατευθυντήρια επιτροπή η οποία θα εξετάζει την προώθηση πολύ συγκεκριμένων σχεδίων και προγράμματα κοινής δράσης και θα παρακολουθεί την υλοποίησή τους. Δηλαδή υπάρχει αυτή τη στιγμή μπροστά μας ένα χρονικό πλαίσιο έξι μηνών για την επόμενη τριμερή συνάντηση με το Ισραήλ και την Ελλάδα, όπου θα πρέπει όλα αυτά που έχουν αποφασιστεί, που περιλαμβάνονται στην κοινή διακήρυξη, να προωθηθούν έτσι ώστε να υπάρχουν συγκεκριμένα αποτελέσματα
Ερώτηση: Το γεγονός ότι έγινε αναφορά στην κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου από Κύπρο, Ισραήλ προς Ελλάδα και από εκεί στην Ευρώπη, να θεωρήσουμε ότι καθιστά πλέον ξεκάθαρο ότι το Ισραήλ δεν συζητεί και δεν πρόκειται να συζητήσει με την Τουρκία που όλως ιδιαιτέρως ενδιαφέρεται για τη διέλευση αγωγού μέσω της χώρας;
Απάντηση: Είναι σημαντικό ότι θα εξεταστεί, διότι η οποιαδήποτε επιλογή αν δεν εξεταστεί δεν θα μπορούν να υπάρχουν και αποτελέσματα. Η τελική απόφαση θα ληφθεί βάσει κάποιων οικονομικών και πολιτικών δεδομένων. Αυτή τη στιγμή στη Μεσόγειο υπάρχουν τρεις επιλογές: η μια είναι αυτή που θα εξεταστεί μετά τις οδηγίες των ηγετών, υπάρχει η επιλογή της Αιγύπτου, υπάρχει και η επιλογή της Τουρκίας. Αυτή τη στιγμή αντιλαμβάνονται όλοι πολύ καλά ότι η επιλογή της Τουρκίας χωρίς την επίλυση του Κυπριακού δεν είναι επιλογή. Άρα, οι μελέτες επικεντρώνονται στις άλλες δυο επιλογές. Και ένα από τα συμπεράσματα του διαλόγου είναι ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για το τι υπάρχει στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Ισραήλ και της Αιγύπτου, υπάρχουν τέτοιες ποσότητες που επιτρέπουν την υλοποίηση – αν όλα τα δεδομένα το επιτρέπουν – και των τριών επιλογών. Η μια επιλογή δηλαδή δεν αποκλείει την άλλη επιλογή. Εκείνο που έχει σημασία είναι να υπάρχουν οι μελέτες για να δούμε βάσει πραγματικών δεδομένων πώς προχωρούμε.
Ερώτηση: Είναι θέμα χρόνου να ολοκληρωθούν οι μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη ή χρειάζεται να περιμένουμε πολύ;
Απάντηση: Οι μελέτες που αφορούν το ηλεκτρικό καλώδιο είναι σε πιο προχωρημένο στάδιο, αλλά κι αυτή η μελέτη που αφορά το θέμα της μεταφοράς από το Ισραήλ στην Κύπρο και εκεί στην Ελλάδα και μετά στην Ευρώπη, έχει αρχίσει σε προκαταρκτικό στάδιο.
Ερώτηση: Τι σας είπε ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας για τις επαφές του στην Κωνσταντινούπολη;
Απάντηση: Ο κ. Κοτζιάς ενημέρωσε για τις συναντήσεις και τις συζητήσεις που είχε στην Τουρκία. Η ουσία της όλης συνάντησης ήταν ότι μετέφερε την ξεκάθαρη θέση της Ελλάδας στο θέμα των εγγυήσεων, η οποία συνοψίζεται στο ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση στο Κυπριακό, το επανέλαβε και δημόσια ο Έλληνας Πρωθυπουργός χθες, που να προνοεί την ύπαρξη στρατιωτικών εγγυήσεων στην Κύπρο. Άρα, η προσπάθεια εκεί που πρέπει να επικεντρωθεί είναι στο περιεχόμενο της λύσης, αφού σύμφωνα και με τα μηνύματα που μετέφερε ο κ. Κοτζιάς στους Τούρκους συνομιλητές του, το περιεχόμενο της λύσης, που θα πρέπει να σέβεται τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ, θα είναι η ισχυρότερη ασφαλιστική δικλείδα για το σύνολο του κυπριακού λαού.
Ερώτηση: Διαβλέπει ο κ. Κοτζιάς ότι αλλάζει κάτι στην τουρκική στάση, όπως ακούμε τον τελευταίο καιρό;
Απάντηση: Είμαστε σε ένα στάδιο διακίνησης ιδεών. Εκείνο που και ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών ανέφερε χθες και ο ίδιος ο Έλληνας Πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, είναι ότι εκείνο που έχει σημασία στο τέλος της ημέρας, και από εκεί θα κριθούν όλα, είναι οι προτάσεις που υποβάλλονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Άρα, θα αναμένουμε να δούμε πώς θα προχωρήσει ο διάλογος.
Ερώτηση: Πάμε στο ψήφισμα για ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και της συζήτησης στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Όλως ιδιαιτέρως σημαντική η στάση και της Ρωσίας και της Αιγύπτου;
Απάντηση: Όντως, τόσο η Ρωσία όσο και η Αίγυπτος ζήτησαν τον λόγο κατά τη διάρκεια της κατάθεσης του ψηφίσματος, το οποίο υιοθετήθηκε ομόφωνα. Υπήρχαν παρεμβάσεις από αυτές τις δύο χώρες. Από τη Ρωσία σε σχέση με τον ρόλο της Τουρκίας στο Κυπριακό, λαμβάνοντας υπόψη και την ύπαρξη στρατού κατοχής στην Κύπρο, αλλά και γενικότερα τον ρόλο της στη διαδικασία, καθώς επίσης και από την Αίγυπτο. Θεωρούμε πολύ σημαντική την παρέμβαση της Αιγύπτου – ένα μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών – και είναι κάτι που αποδεικνύει και το επίπεδο των σχέσεων ανάμεσα στη Λευκωσία και στο Κάιρο.
Ερώτηση: Είναι οι συναντήσεις που έχουν γίνει για συνεργασία στην περιοχή που έχουν παίξει τον ρόλο τους και έχουν τη θετική επίδραση και στην υπόθεση του Κυπριακού;
Απάντηση: Μπορώ να προχωρήσω ένα βήμα και να πω ότι πριν τη τριμερή συνάντηση υπήρχε και διμερής συνάντηση του Προέδρου με τον Έλληνα Πρωθυπουργό και με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό. Και στις δύο συναντήσεις συζητήθηκαν πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Για παράδειγμα, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός ενημέρωσε για τον διάλογο που υπάρχει ανάμεσα σε Ισραήλ και Τουρκία και την ενδεχόμενη αποκατάσταση των σχέσεων τους, και ήταν ξεκάθαρο ότι από τη μια δεν επηρεάζει τις στρατηγικές πλέον σχέσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και την Κύπρο, αλλά κι από την άλλη ήταν ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί να προχωρήσει ο ενδεχόμενος ενεργειακός διάλογος ανάμεσα στις δύο χώρες αν δεν επιλυθεί πρώτα το Κυπριακό. Άρα, υπάρχει ακόμη ένα κίνητρο για την Τουρκία. Αν πραγματικά επιθυμεί να συμμετάσχει ή να εξεταστεί ως επιλογή, θα πρέπει να προχωρήσει σε επίλυση του Κυπριακού.
Όλες αυτές οι κινήσεις που γίνονται εδώ και καιρό είναι κινήσεις οι οποίες από τη μια αναβαθμίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία και από την άλλη στέλνουν πολύ συγκεκριμένα μηνύματα και σε σχέση με το Κυπριακό, το οποίο αν δεν επιλυθεί, αντιλαμβάνεστε, σημαίνει για την Τουρκία ότι δεν μπορεί να είναι μέρος, κατ’ουδένα τρόπο, σε αυτόν τον διάλογο που βρίσκεται σε εξέλιξη.