Ο πρόεδρος της Τουρκίας Pετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προειδοποίησε τον πρωθυπουργό του Ιράκ να «μάθει τα όριά του» μετά από την κριτική που άσκησε για τη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας εκεί, και πρόσθεσε ότι ο τουρκικός στρατός (που πρόσφατα ταράχθηκε από μια αποτυχημένα απόπειρα πραξικοπήματος) δεν έχει χάσει το κύρος του σε σημείο ώστε να παίρνει διαταγές από εκείνον.
Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, μοιράζεται 1.200 χιλιόμετρα συνόρων με τη Συρία και το Ιράκ και αντιμετωπίζει απειλές από μαχητές του Ισλαμικού Κράτους και στις δύο χώρες.
Ο τουρκικός στρατός, μετά από κάθαρση των ανώτατων στελεχών του που ακολούθησε μια αποτυχημένη απόπειρα ανατροπής του Ερντογάν τον Ιούλιο, ξεκίνησε επιχειρήσεις παρεισφρύοντας στη Συρία τον Αύγουστο για να αναγκάσει το Ισλαμικό Κράτος να υποχωρήσει και για να εμποδίσει την κουρδική πολιτοφυλακή που υποστηρίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες να κερδίσουν εδάφη. Η Άγκυρα παραμένει καχύποπτη ως προς την υποστήριξη από την Ουάσιγκτον για τις συριακές κουρδικές δυνάμεις, που βλέπει με εχθρικό μάτι.
Ο Ερντογάν πρότεινε ότι η Τουρκία μπορεί να υιοθετήσει μια παρόμοια στάση στο Ιράκ, όπου κυριαρχεί η γνώμη ότι προετοιμάζεται μια επίθεση για να εκδιωχθεί το Ισλαμικό Κράτος από τη Μοσούλη, στα βόρεια.
«Θα αντιμετωπίσουμε την επιχείρηση στο Ιράκ, την επιχείρηση που θα λάβει μέρος σύντομα στη Μοσούλη, με τον ίδιο τρόπο», είπε ο Ερντογάν σε συνάντηση ισλαμικών αρχηγών στην Κωνσταντινούπολη, σε δηλώσεις που μεταδόθηκαν τηλεοπτικά.
«Δεν μπορεί η Τουρκία να επέμβει εναντίον των κινδύνων δίπλα της; Αυτό δεν θα το δεχθούμε ποτέ. (…) Δεν χρειαζόμαστε άδεια για αυτό, και δεν σκοπεύουμε να τη ζητήσουμε», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Το μήλον της έριδος είναι η παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στο Ιράκ, κυρίως στο στρατόπεδο Μπάσικα, στα βόρεια της χώρας, όπου εκπαιδεύονται σουνίτες μουσουλμάνοι και μονάδες Κούρδων Πεσμεργκά που η Τουρκία επιθυμεί να συμμετάσχουν στη μάχη για τη Μοσούλη.
Η σουνιτική κυβέρνηση όμως στη Βαγδάτη θέλει τις δικές της δυνάμεις να βρίσκονται επικεφαλής της επίθεσης στην πόλη, που είναι η μεγαλύτερη πόλη υπό τον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους.
Χθες οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι κάθε ξένη δύναμη στο Ιράκ θα πρέπει να βρίσκεται εκεί με την άδεια της κυβέρνησης της Βαγδάτης και υπό την αιγίδα της συμμαχίας που πολεμά τους μαχητές του ΙΚ και της οποίας ηγούνται οι ΗΠΑ.
«Οι τουρκικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί στο Ιράκ δεν βρίσκονται εκεί ως μέρος της διεθνούς συμμαχίας, και η κατάσταση στη Μπάσικα αποτελεί θέμα που πρέπει να λύσουν οι κυβερνήσεις του Ιράκ και της Τουρκίας μεταξύ τους», είπε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζον Κίρμπι στην καθιερωμένη ενημέρωση τύπου στην Ουάσιγκτον.
Το τουρκικό κοινοβούλιο ψήφισε πριν από δύο εβδομάδες να συνεχίσει την ανάπτυξη στρατού, που υπολογίζεται σε 2.000 στρατιωτικούς, στο βόρειο Ιράκ, κατά ένα χρόνο για να πολεμίσει «τρομοκρατικές οργανώσεις» – μια πολύ γενικευμένη περιγραφή που μπορεί να αναφέρεται τόσο σε Κούρδους μαχητές όσο και στο Ισλαμικό Κράτος.
Το Ιράκ απέρριψε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, και ο πρωθυπουργός Χαϊντέρ αλ Αμπάντι προειδοποίησε την Τουρκία ότι κινδυνεύει να προκαλέσει τοπικό πόλεμο. Η κυβέρνησή του ζήτησε μια επείγουσα συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για να συζητηθεί το θέμα, και οι δύο χώρες έχουν ανακαλέσει τους αμφότερους πρέσβεις τους σε μια κλιμακούμενη διπλωματική μάχη.
«Ο Ιρακινός πρόεδρος με προσβάλλει, πρώτα μάθε τα όριά σου», είπε ο Ερντογάν.
«Το Ιράκ είχε κάποιες απαιτήσεις από εμάς όσον αφορά την Μπάσικα, και τώρα μας λένε να αποχωρήσουμε. Αλλά ο τουρκικός στρατός δεν έχει χάσει τόσο κύρος ώστε να παίρνει διαταγές από εσένα», συνέχισε ο Τούρκος πρόεδρος.
Σύμφωνα με την Τουρκία, η συμμετοχή των σιιτών μαχητών σε οποιαδήποτε επιχείρηση εκδίωξης του ΙΚ από την Μοσούλη δεν θα φέρει την ειρήνη.
«Εάν προσπαθήσετε να αλλάξετε τη δημογραφική κατανομή στη Μοσούλη, θα υποδαυλίσετε έναν μεγάλο θρησκευτικό πόλεμο», είπε ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ στα μέλη του κόμματός του ΑΚ σε συνάντησή τους στο κοινοβούλιο.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι η Τουρκία μπορεί να παίξει τον ίδιο ρόλο στην επίθεση της Μοσούλης ή σε οποιαδήποτε επιχείρηση κατάληψης της Ράκα, του προπύργιου του ΙΚ στη Συρία, όπως και με την παρείσφρησή της στη Συρία τον Αύγουστο, όταν έστειλε ερπύστριες και μαχητικά αεροσκάφη για να υποστηρίξει τους Σύρους αντικυβερνητικούς που πολεμούσαν τους ισλαμιστές.
«Η Τουρκία μπορεί να προσφέρει την ίδια υποστήριξη που έδωσε στην Τζαραμπλούς και στη Ράκα και τη Μοσούλη», είπε ο Τσαβούσογλου σε συνέντευξή του στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι Α-Χαμπέρ. «Η Τουρκία είναι έτοιμη να παρέξει κάθε είδους υποστήριξη για να καθαρίσει τη Συρία και το Ιράκ από την Νταές», πρόσθεσε, αναφερόμενος στην αραβική ονομασία του Ισλαμικού Κράτους.