*Του Λουκά Στυλιανού
Με επίμονους αγώνες κύπριων οραματιστών και μυημένων από το Συνεργατικό κίνημα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ξεκίνησαν μεθοδικά και στοχευμένα, απαιτώντας από την αποικιοκρατική κυβέρνηση για τη δημιουργία μιας αγροτικής τράπεζας για προστασία από τους τοκογλύφους. Στη συνέχεια δημιουργούνται τα πρώτα Συνεργατικά Ιδρύματα, προσφέροντας πολύ χαμηλότοκα δάνεια στους γεωργούς αρχικά και στους υπόλοιπου πολίτες στη συνέχεια. Στην πολύχρονη πορεία, αυτά τα συνεργατικά ιδρύματα μετατράπηκαν σε ολοκληρωμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Δικαιολογημένα χαρακτηριζόταν ως η μεγαλύτερη κοινωνικοοικονομική κατάκτηση του κυπριακού λαού. Δεν υπάρχει νοικοκυριό στην Κύπρο, που να μην εξυπηρετήθηκε από το Συνεργατικό ίδρυμα της κοινότητας του. Με τη στήριξη του Συνεργατισμού, οι Κύπριοι μπόρεσαν να κτίσουν τα δικά τους σπίτια, να στήσουν τις δικές τους μικροεπιχειρήσεις, να σπουδάσουν τα παιδιά τους, αναδεικνύοντας το Συνεργατισμό ως τον πρώτο θεσμό σε προτίμηση από τους Κύπριους.
Αυτό το κοινωνικοοικονομικό οικοδόμημα, έγινε στόχος από μερικούς, γιατί αποτελούσε μια τροχοπέδη στα κερδοσκοπικά τους σχέδια.
Κομματικός Παρεμβατισμός και Ευθύνες αρμοδίων
Πέραν όμως από αυτούς που παραμόνευαν περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία για να δράσουν, διαχρονικά έγιναν τραγικά λάθη, παραλείψεις αλλά και συνειδητές επιλογές λανθασμένων χειρισμών στη διαχείριση των ΣΠΙ. Η εθελοτυφλία, ατολμία αλλά και εγκληματική αμέλεια, ΔΕΝ τους άφηνε να αντικρύσουν κατάματα και να προσπαθήσουν να επιλύσουν τα προβλήματα που αναφύονταν, αφού κάποιοι βολεύονταν με το υφιστάμενο καθεστώς.
Το πολιτικό κατεστημένο, έβλεπε το Συνεργατισμό ως ένα πεδίο όπου μετρούσε τη δύναμη του με το να διορίζει τα μέλη των Επιτροπειών. ΟΙ «ικανότεροι», ήταν οι εκλεκτοί των κομμάτων. Οι ΓΣ των Συνεργατικών, μετατρέπονταν σε φιέστες από χειροκροτητές για τα όποια αποτελέσματα παρουσιάζονταν. Μερικοί οραματιστές, ρεαλιστές και αμερόληπτοι που προειδοποιούσαν, διαφωνούσαν, και είχαν το θάρρος της άποψης τους να μιλήσουν για μια μετεξέλιξη του συνεργατισμού με βάση τις Αρχές και τις Αξίες τους, χλευάζονταν από τους «Μεγάλους και αδιαμφισβήτητους Ηγέτες». Τα βασίλεια ενός εκάστου, έπρεπε να διατηρηθούν. Πώς ήταν δυνατό, οι «εκλεκτοί των μεγάλων κομμάτων» να επιζητούν την αλλαγή και εκσυγχρονισμό; Θα έχαναν το έλεγχο ή και τη θέση τους ως «οι τρανοί του συνεργατισμού»!
Ούτε η Ελεγκτική Υπηρεσία, ούτε η Εποπτική Αρχή, ούτε αυτοί που διαφέντευαν στο Συνεργατισμό, αποδέχονταν αυτά που κάποιοι τόνιζαν με έμφαση. Η ΣΚΤ ήταν όπως τον Κρόνο που τρώει τα παιδιά της.
Η Τραπεζική Κρίση
Φτάνοντας στην οικονομική κρίση, ήρθε και η τραπεζική κρίση του 2013.
Στον έλεγχο που γινόταν τότε για την κεφαλαιακή επάρκεια αλλά και βιωσιμότητα των τραπεζών, οι Συνεργατικές Αρχές, ήτοι, η Εποπτική Αρχή, η ΣΚΤ, οι «αναντικατάστατοι και εκλεκτοί των μεγάλων Κομμάτων Διευθυντές των ΣΠΙ» λούφαξαν κυριολεκτικά στα «βασίλεια τους». Με αυτή τους τη στάση, γίνονταν όλοι συνεργοί στην πλεκτάνη που εξελισσόταν σε βάρος του Συνεργατισμού.
Επί ένα χρόνο, αναπτυσσόταν μια φιλολογία για κούρεμα καταθέσεων. ΟΛΟΙ διέψευδαν και επιβεβαίωναν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι δεν υπήρχε αυτή η προοπτική. Κυβερνώντες και αντιπολίτευση. Και αφού μαγείρεψαν τα «ευρήματα» των ελέγχων τους οι «ειδικοί», αποφάσισαν ότι μια τράπεζα δεν ήταν βιώσιμη, (μέχρι και την παραμονή του κλεισίματος η ΕΚΤ δάνειζε τη ΛΑΙΚΗ), ενώ η άλλη συστημική τράπεζα, για να μπορέσει να κρατηθεί στη ζωή, έπρεπε να γίνει κούρεμα καταθέσεων. Συνέπεια τούτου, καταθέτες και πρώην μέτοχοι και κάτοχοι αξιογράφων, απώλεσαν τις αξίες που επένδυσαν. Αυτός ο πλούτος, μεταφέρεται στα χέρια των άλλων και ολίγων. Δεν χάνεται. Αλλάζει απλώς ιδιοκτήτη.
Και τότε, αρχίζει και η τελευταία πράξη του εγκλήματος του αιώνα. Για να σωθεί (;) ο Συνεργατισμός, χρειάζεται 1,5 δις ευρώ (πολύ περισσότερα ακόμα και από το ακραίο σενάριο), ώστε να μην χάσουν οι καταθέτες τις καταθέσεις τους. Σε μια νύκτα, ο Συνεργατισμός, γίνεται απόκτημα της κυπριακής κυβέρνησης. Ο υπουργός Οικονομικών (ΔΗΣΥ), διορίζει το ΔΣ, τη Διεύθυνση και μέσω αυτών μεγάλο αριθμό στελεχών, προερχόμενοι από τη Λαϊκή Τράπεζα (τυχαία;).
Οι νέοι διοικούντες και «σωτήρες» μιλούσαν με στόμφο για το Νέο Συνεργατισμό, αλλά με απαξιωτικό τρόπο για το πολύ μεγάλο οικοδόμημα του Συνεργατισμού. Μια πενταετία, ήταν αρκετή για να ολοκληρώσουν το καταστροφικό τους έργο. Αφού εργάστηκαν με σύστημα και μεθοδικά ως ειδικοί για το σκοπό τους, κατάφεραν να τερματίσουν και την ύπαρξη του Συνεργατισμού. Αφού έκαναν δώρο το μεγαλύτερο (60%) και υγιές κομμάτι του συνεργατισμού στην Ελληνική Τράπεζα, κράτησε η κυβέρνηση (ΣΕΔΙΠΕΣ/ΚΕΔΙΠΕΣ) τα ΜΕΔ του, γύρω στο 40%. Μέσα δε από αδιαφανείς διαδικασίες, ενέπλεξαν και τους άλλους «ειδικούς», την Αλταμίρα, στη διαχείριση των ΜΕΔ.
Το πώς και γιατί φτάσαμε ως εδώ, η διερευνητική Επιτροπή κατέληξε σε ένα θεωρητικό πολυσέλιδο πόρισμα, το οποίο απλά φυλάσσεται σαν πολύτιμος λίθος ενδεχομένως σε κάποια συρτάρια κλειδωμένα.
Μια ιστορία και ένα οικοδόμημα 100 και πάνω χρόνια ζωής με τεράστια προσφορά στην οικονομία και κοινωνία της Κύπρου, με οργανωμένο τρόπο, ντόπιοι και ξένοι «προστάτες» οικειοποιήθηκαν ότι με κόπο οι Συνεργατιστές της Κύπρου έκτισαν.
Ένα άλλο Μνημόσυνο
Αυτά τα γραφόμενα, αποτελούν Ένα Άλλο Μνημόσυνο για να γνωρίζει αυτός που δεν ξέρει, αλλά και να θυμάται αυτός που έζησε, το Μεγαλείο που λέγεται Συνεργατισμός.
Η κυβέρνηση του ΔΗΣΥ με τα πολιτικά της δεκανίκια, φέρουν την τεράστια ιστορική Ευθύνη για το κλείσιμο του Συνεργατισμού την 31/08/2018.
Ταυτόχρονα με το κλείσιμο του Συνεργατισμού, αφού δημιούργησαν ένα ολιγοπώλιο στον Τραπεζικό τομέα, ψηφίστηκε και η Νομοθεσία που αφορά τις εκποιήσεις υποθηκευμένων ακινήτων. Με συνοπτικές σχεδόν διαδικασίες και χωρίς να έχει το δικαίωμα ο δανειολήπτης να προσφύγει στη δικαιοσύνη προς υπεράσπιση των δικαιωμάτων και της περιουσίας του, οι εκποιήσεις πλέον γίνονται κατά χιλιάδες ανά έτος. Άλλος ένας πλούτος αλλάζει χέρια, αφού οι τιμές, είτε που εκποιούνται είτε αποκτούνται από τις Τράπεζες και τις Εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων είναι τις περισσότερες φορές εξωπραγματικές αλλά και κατά πολύ μειωμένες από την πραγματική τους αγοραία αξία.
Η Τραπεζική «δικτατορία» είναι πλέον γεγονός.
Η Κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ και σε συνεργασία με τα πολιτικά τους δεκανίκια, συνεχίζουν το εγκληματικό τους έργο σε βάρος των δανειοληπτών και των πολιτών γενικότερα.
Και όλα αυτά, τα αποκαλούν οι ίδιοι, συνετή και συνεπή πολιτική! Για το καλό μας!
Εμείς, οι Απλοί, Αγνοί Άνθρωποι και Συνεργάτισσές, και τα γνωρίζουμε και τα θυμόμαστε!
*Λουκάς Στυλιανού
Μέλος Κεντρικής Επιτροπής
Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών