Πριν 46 χρόνια, σαν σήμερα 3 Αυγούστου 1977, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 63 ετών ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο Γ.
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ήταν ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και που έμελλε να γράψει το όνομα του με χρυσά γράμματα στην Κυπριακή Ιστορία.
Ο Μακάριος (κοσμικό όνομα: Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος) ήταν αρχιεπίσκοπος της αυτοκέφαλης ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου από το 1950 μέχρι το θάνατό του και ο πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας από τις 16 Αυγούστου 1960 μέχρι το θάνατό του στις 3 Αυγούστου 1977.
Ο Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος γεννήθηκε στο ορεινό χωριό της Πάφου, Πάνω Παναγιά στις 13 Αυγούστου 1913 και σε ηλικία 13 ετών εισήλθε, ως δόκιμος στην Ιερά Μονή Παναγίας του Κύκκου.
Αυτό του έδωσε την ευκαιρία να φοιτήσει στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και μετέπειτα στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου και αποφοίτησε το 1942. Μετά μετέβη στις ΗΠΑ όπου παρακολούθησε μαθήματα κοινωνιολογίας της θρησκείας στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης.
Επιστρέφοντας στην Κύπρο το 1948 εξελέγη Μητροπολίτης Κιτίου και το 1950 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου διαδεχόμενος τον εκλιπόντα Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Β’.
Συνέβαλε στον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ 55-59 ενώ είχε εξοριστεί από τους Βρετανούς στις Σεϋχέλλες και μετέπειτα αυτοεξόριστος στην Αθήνα επέστρεψε στην Κύπρο με το τέλος του αγώνα. Ως εθνάρχης ανέλαβε το δύσκολο έργο της υπογραφής της συμφωνίας Ζυρίχης – Λονδίνου. Αρκετοί αυτοί που τον κατηγορούν για το γεγονός της υπογραφής.
Απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Μακαρίου
Στις 8 Μαρτίου 1970 στον περίβολο της Αρχιεπισκοπής στη Λευκωσία έγινε δολοφονική απόπειρα εναντίον του Μακαρίου, ο οποίος επέβαινε ελικοπτέρου, που θα τον μετέφερε στην ιερά Μονή Μαχαιρά για το ετήσιο μνημόσυνο του ήρωα της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου.
Μόλις το ελικόπτερο απογειώθηκε, χτυπήθηκε από ομάδα ενόπλων που καραδοκούσαν στην ταράτσα του Παγκυπρίου Γυμνασίου, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Αρχιεπισκοπή.
Ο Μακάριος δεν έπαθε τίποτε, αλλά τραυματίστηκε σοβαρά ο Έλληνας ταγματάρχης Ζαχαρίας Παπαδογιάννης, χειριστής του ελικοπτέρου.
Ήταν το πρώτο καλά οργανωμένο σχέδιο δολοφονίας του Μακαρίου, που είχε τεθεί σε εφαρμογή, όχι όμως και το πρώτο που είχε εκπονηθεί.
Η εισβολή στην Κύπρο
Στις 15 Ιουλίου η Χούντα συμπληρώνει το έγκλημα της στην Κύπρο με το πραξικόπημα. Ο Μακάριος μετά το πραξικόπημα κατέφυγε στο Τρόοδος και μετέπειτα στην Πάφο όπου έκανε και το γνωστό διάγγελμά του.
«Ελληνοκυπριακέ λαέ. Η φωνή, που ακούτε, σάς είναι γνωστή. Γνωρίζετε ποιος σάς ομιλεί. Είμαι ο Μακάριος. Είμαι αυτός, που εκλέξατε αρχηγό σας. Είμαι συμπολεμιστής και ηγήτοράς σας στον κοινό αγώνα. Το πραξικόπημα της χούντας απέτυχε. Ήμουν ο στόχος. Και όσο είμαι ζωντανός, η χούντα στην Κύπρο δεν θα περάσει. Ο λαός της Κύπρου δεν ανέχεται πραξικοπήματα και δικτάτορες. Η χούντα χρησιμοποίησε τανκς και τεθωρακισμένα, για να πετύχει το πραξικόπημά της. Αλλά, η αντίσταση της προεδρικής φρουράς σταμάτησε τα τανκς και τα τεθωρακισμένα. Το μοναδικό κατόρθωμα της χούντας ήταν να κυριεύσει το Σταθμό Ραδιοφωνίας, ώστε να μεταδώσει ανακρίβειες και να μιλήσει για αλλαγή κυβέρνησης. Μην υπακούετε καμία οδηγία ή διαταγές που μεταδίδει η χούντα από το σταθμό αυτό.
Ελληνικέ λαέ της Κύπρου, Η χούντα αποφάσισε να καταστρέψει την Κύπρο, να τη διχοτομήσει, αλλά δεν θα το επιτύχει. Αντισταθείτε στη χούντα με κάθε τρόπο. Μη φοβάστε, δείξτε καθαρά τη θέση σας και την απόφασή σας να αντισταθείτε, να πολεμήσετε. Καταταγείτε όλοι σας στις νόμιμες δυνάμεις του κράτους. Η χούντα δεν πρέπει να περάσει και δεν θα περάσει. Ο αγώνας είναι ιερός και η νίκη είναι δική μας.
Ζήτω η ελευθερία, ζήτω ο ελληνοκυπριακός λαός, ζήτω το έθνος.»
Ο Μακάριος βρέθηκε στο Λονδίνο και μετέπειτα στην Νέα Υόρκη συνεχίζοντας της προσπάθειες για πτώση του παράνομου καθεστώτος που τοποθέτησε η Χούντα στην Κύπρο. Η Τουρκία πραγματοποιεί εισβολή στην Κύπρο. Ο Μακάριος επιστρέφει στην πατρίδα του τον Δεκέμβριο του 1974.
Βρίσκει μια Κύπρο διαλυμένη.
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ πέθανε στις 3 Αυγούστου του 1977 σε ηλικία 63 ετών, από έμφραγμα μυοκαρδίου.
