Πότε η Κίνα θα προσπεράσει τις ΗΠΑ και θα γίνει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο; Στο Πεκίνο και ενώ γιορτάζουν την 100η επέτειο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να καταστήσει την Κίνα την μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Θα τα καταφέρει;
Εάν ο Σι Ζι Πινγκ, ο πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, επιδιώξει μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στην εκτόξευση της ανάπτυξης της χώρας, ενώ συγχρόνως, ο Αμερικανός ομόλογός του, Τζο Μπάιντεν, δεν καταφέρει να υλοποιήσει τις κρίσιμες αλλαγές σε επίπεδο υποδομών και εργατικού δυναμικού που έχει υποσχεθεί στον αμερικανικό λαό, τότε η Κίνα θα μπορούσε να κλέψει την πρωτιά από τις ΗΠΑ, μόλις το 2031.
Αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι σίγουρο πως θα συμβεί πράγματι. Η ατζέντα μεταρρυθμίσεων της Κίνας είναι ήδη αρκετά προβληματική. Οι δασμοί καθώς επίσης και άλλα κρίσιμα ζητήματα αποτελούν τροχοπέδη για την πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές και τις προηγμένες τεχνολογίες. Συγχρόνως, ο κορωνοϊός εκτόξευσε το χρέος σε επίπεδα ρεκόρ. Θα καταφέρει η Κίνα να αυξήσει το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας της τόσο ώστε να εκθρονίσει την Αμερική;
Μακροπρόθεσμα, τρεις παράγοντες καθορίζουν το ρυθμό ανάπτυξης μιας οικονομίας. Το μέγεθος του εργατικού δυναμικού, το απόθεμα κεφαλαίου (εργοστάσια, υποδομές, δίκτυα επικοινωνίας) και τέλος η παραγωγικότητα. Το μέλλον της Κίνας, προς το παρόν τουλάχιστον, κρίνεται αβέβαιο και στους τρεις αυτούς τομείς.
Εργατικό δυναμικό
Τα πράγματα είναι απλά – περισσότεροι εργαζόμενοι συνεπάγεται μεγαλύτερη ανάπτυξη και λιγότεροι εργαζόμενοι, μικρότερη ανάπτυξη. Αυτή είναι η πρώτη πρόκληση την οποία καλείται να αντιμετωπίσει η Κίνα. Τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων, ένα παιδί σε κάθε οικογένεια, σημαίνει ότι ο πληθυσμός της Κίνας σε ηλικία εργασίας έχει ήδη κορυφωθεί. Εάν οι γεννήσεις παραμείνουν χαμηλές, το εργατικό δυναμικό προβλέπεται να συρρικνωθεί περισσότερο από 260 εκατομμύρια τις επόμενες τρεις δεκαετίες, μείωση κατά 28%.
Έχοντας επίγνωση των κινδύνων, η Κίνα άλλαξε τακτική. Το 2016, το όριο αυξήθηκε σε δύο παιδιά. Φέτος, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι επιτρέπονται τρεις γεννήσεις σε κάθε οικογένεια. Μέχρι το 2050, η Bloomberg Economics προβλέπει ότι η παραγωγικότητα της Κίνας θα έχει φτάσει το 70% του επιπέδου των ΗΠΑ.
Οι παγκόσμιοι δεσμοί αρχίζουν να καταρρέουν
Μια πρόσφατη έρευνα της Pew διαπίστωσε ότι το 76% των Αμερικανών είχε αρνητική γνώμη για την Κίνα – ποσοστό ρεκόρ. Εάν οι σχέσεις με την Αμερική και τους συμμάχους της συμμάχους συνεχίσουν να καταρρέουν, η διασυνοριακή ροή ιδεών και καινοτομιών για την οποία έχει παλέψει αρκετά η Κίνα σταδιακά θα εξασθενίσει.
Υπάρχουν επίσης αμφιβολίες σχετικά με την αξιοπιστία των επίσημων αριθμών ανάπτυξης της Κίνας. Οι ηγέτες της χώρας αναγνώρισαν το πρόβλημα. Μελέτη από πανεπιστήμιο σε Χονγκ Κονγκ και Σικάγο έδειξε ότι μεταξύ του 2010 και του 2016, ο «πραγματικός» ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της Κίνας ήταν περίπου 1,8 μονάδες κάτω από αυτό που έδειχναν τα επίσημα στοιχεία. Εάν στην πραγματικότητα, η Κίνα βρίσκεται ήδη σε πιο αργό ρυθμό ανάπτυξης, το σενάριο να προσπεράσουν τις ΗΠΑ απομακρύνεται ακόμη περισσότερο.
Συγκεντρώνοντας όλα αυτά τα στοιχεία, το Bloomberg Economics έχει δημιουργήσει σενάρια για το αποτέλεσμα του οικονομικού αγώνα ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα. Εάν όλα πάνε ακριβώς όπως τα έχει σχεδιάσει η Κίνα και δεν προκύψουν προβλήματα – από τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις έως τις διεθνείς σχέσεις – τότε θα μπορούσε να φτάσει τις ΗΠΑ μέσα στην επόμενη δεκαετία και στη συνέχεια να τις ξεπεράσει.