Πρέπει να υπάρχει σεβασμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών μελών της ΕΕ, περιλαμβανομένου του δικαιώματος των ερευνών για τους φυσικούς τους πόρους, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Πρέσβης της Λετονίας στην Κύπρο, με έδρα την Αθήνα, Ιβαρς Πούντουρς.
Σε συνέντευξή του με την ευκαιρία της ανάληψης από τη Λετονία την 1η Ιανουαρίου 2015 της εξάμηνης εκ περιτροπής Προεδρίας της ΕΕ, ο κ. Πούντουρς υπενθύμισε πως η ΕΕ έχει εκφράσει την ανησυχία της για τις ενέργειες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου και έχει προτρέψει την Άγκυρα να αποφύγει οποιουδήποτε είδους απειλή ή ενέργεια κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας “που να προκαλεί ζημιά στις σχέσεις καλής γειτονίας και στην ειρηνική επίλυση των διαφορών”.
Εξέφρασε την ελπίδα ότι “η ενιαία και ισχυρή θέση της ΕΕ θα αποτρέψει απειλές ή παραβιάσεις της κυριαρχίας ενός κράτους μέλους, και οι διαμάχες και διαφωνίες να επιλυθούν μέσω ενός εποικοδομητικού διαλόγου” και όπως “η συμμετοχή της Τουρκίας στη διαδικασία διεύρυνσης φέρει τελικά τις θέσεις και την κοσμοθεωρία της πιο κοντά σε αυτές της ΕΕ”.
Ερωτηθείς σε σχέση με τη θέση της Λετονίας για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, για την υποχρέωση της Άγκυρας να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της έναντι της ΕΕ και ιδιαίτερα τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της, ο Λετονός Πρέσβης ανέφερε πως η χώρα του υποστηρίζει την περαιτέρω διεύρυνση της ΕΕ, στη βάση δίκαιων και αυστηρών προϋποθέσεων για κάθε υπό ένταξη χώρα, που κρίνεται με βάση τα δικά της δεδομένα.
“Υποστηρίζουμε ως θέμα αρχής το μέλλον της υποψηφιότητας της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ, δεδομένου ότι πληρούνται όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις”, επεσήμανε.
Παρόλα αυτά, πρόσθεσε, “όπως με κάθε υποψήφια για ένταξη χώρα, ο ρυθμός των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία θα εξαρτηθεί πρώτα από όλα από την απόδοσή της στην εκπλήρωση των απαιτήσεων του Διαπραγματευτικού Πλαισίου και το σεβασμό των συμβατικών της υποχρεώσεων έναντι της ΕΕ”.
Υπενθύμισε πως η αναγνώριση όλων των κρατών μελών αποτελεί σημαντικό παράγοντα της ενταξιακής διαδικασίας, σημειώνοντας πως “επιπρόσθετα η Τουρκία χρειάζεται να δεσμευτεί κατηγορηματικά στις σχέσεις καλής γειτονίας και στην ειρηνική διευθέτηση διαφορών σύμφωνα με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών”.
Ερωτηθείς για τις κύριες προτεραιότητες της Λετονικής Προεδρίας της ΕΕ, ο Πρέσβης ανέφερε πως υπάρχουν τρεις κύριες προτεραιότητες. Όπως είπε, πρώτη προτεραιότητα είναι η Ανταγωνιστική Ευρώπη, “όπου στόχος μας είναι να ενθαρρύνουμε την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη της ΕΕ”. Δεύτερη προτεραιότητα, ανέφερε, είναι η Ψηφιακή Ευρώπη, “όπου στόχος μας είναι η πλήρης αξιοποίηση της ψηφιακής δυνατότητας της οικονομίας. Η τρίτη προτεραιότητα, όπως είπε, είναι η Συμμετοχική Ευρώπη, “όπου στόχος μας είναι να ενισχύσουμε το ρόλο της ΕΕ στη διεθνή σκηνή”.
Ο Λετονός Πρέσβης επεσήμανε πως για μια μικρή χώρα όπως η Λετονία, η ανάληψη της Προεδρία της ΕΕ για πρώτη φορά αποτελεί πρόκληση αλλά και ευκαιρία. “Είμαστε αποφασισμένοι ως ένας έντιμος και πραγματιστικός διαμεσολαβητής να πετύχουμε πρόοδο στα ευρωπαϊκά θέματα σε στενή συνεργασία με τους εταίρους μας”, ανέφερε, προσθέτοντας πως “έχουμε επίσης αποκτήσει γνώσεις μέσα από την επιτυχή εμπειρία της Κυπριακής Προεδρίας”, της ΕΕ.
Απαντώντας σε ερώτηση για την ανακάλυψη υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο, και ειδικότερα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, ο Πρέσβης της Λετονίας συνεχάρη την Κυπριακή Δημοκρατία για την ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη και εξέφρασε την ελπίδα οι έρευνες για αυτούς τους πόρους να αποβούν επωφελείς και για τις δυο κοινότητες, να συμβάλουν στη λύση του Κυπριακού καθώς και να ενισχύσουν την περιφερειακή συνεργασία.
Είπε ακόμη πως αυτή η ανακάλυψη θα παίξει θετικό ρόλο στην προώθηση της Ενεργειακής Ένωσης που αποτελεί έναν από τους στόχους της Λετονικής Προεδρίας.
Ερωτηθείς εάν η ΕΕ πρέπει να εμπλακεί ενεργότερα στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, ο κ. Πούντουρς είπε πως η ΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη διαπραγματευτική διαδικασία μεταξύ των δυο κοινοτήτων, που διεξάγεται υπό την αιγίδα των ΗΕ, με στόχο την επίτευξη μιας συνολικής διευθέτησης.
“Η ΕΕ μπορεί να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της, που στοχεύουν στην προώθηση της οικονομικής ολοκλήρωσης στο νησί και στη βελτίωση των επαφών μεταξύ των δυο κοινοτήτων και της ΕΕ, με συνολικό στόχο τη διευκόλυνση της επανένωσης”, ανέφερε.
Υπογράμμισε πως “αποτελεί κοινό μας συμφέρον να διασφαλιστεί ένα θετικό κλίμα ώστε να μπορέσουν να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού”.
Ερωτηθείς για τις διμερείς σχέσεις μεταξύ της Λετονίας και της Κύπρου και τη συνεργασία τους στην ΕΕ και στα διεθνή φόρα, ο Πρέσβης της Λετονίας είπε πως οι δυο χώρες έχουν πολύ καλές διμερείς σχέσεις. Επεσήμανε πως λόγω της γεωγραφικής απόστασης, ο όγκος των διμερών εμπορικών συναλλαγών τους ίσως να μην μπορεί να περιγραφεί ως πολύ ουσιαστικός, αλλά έχει αυξηθεί κατά τα τελευταία λίγα χρόνια και εξέφρασε την ελπίδα αυτή η τάση να συνεχιστεί.
“Ο συνεταιρισμός μας στην ΕΕ βοηθά να ενισχυθούν οι δεσμοί μας, μέσω της συνεργασίας σε ευρωπαϊκά και διεθνή θέματα. Είμαστε ευγνώμονες για την υποστήριξη της Κύπρου στην ένταξη της Λετονίας στην ευρωζώνη στις αρχές του 2014”, επεσήμανε και καταλήγοντας πρόσθεσε πως το ότι οι δυο χώρες έχουν κοινό νόμισμα διευκολύνει την οικονομική τους ολοκλήρωση.