Είναι πραγματικά με ιδιαίτερη ικανοποίηση και συγκίνηση που καταθέτω τον θεμέλιο λίθο του Νέου Κυπριακού Μουσείου, σε μια πραγματικά ιστορική μέρα για την πατρίδα μας.
Και έχω αναφερθεί σε ιστορική μέρα γιατί όπως κάθε σύγχρονη χώρα που σέβεται και τιμά την ιστορία και τον πολιτισμό της, η Κύπρος επιτελούς αποκτά το δικό της Εθνικό Μουσείο.
Ένα Εθνικό Μνημείο που προστατεύει και αναδεικνύει την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και την ενδιαφέρουσα ιστορική μετεξέλιξη της πατρίδας μας, με μόνο μέλημα την ενημέρωση της παρούσας, αλλά και των μελλοντικών γενεών για τις ρίζες διαμόρφωσης της ταυτότητας μας ως Κυπριακού Ελληνισμού.
Ένα Εθνικό Μουσείο αντάξιο της ιστορίας και του πολιτισμού της πατρίδας μας και το οποίο φιλοξενώντας τους αρχαιολογικούς θησαυρούς που διαθέτει ο τόπος και αναδεικνύοντας τα νέα ευρήματα των συνεχιζόμενων ανασκαφών, θα αποτελέσει σημείο αναφοράς, αναβαθμίζοντας τον τοπικό, αλλά και μουσειακό και πολιτιστικό χάρτη.
Ένα εμβληματικό εθνικό αρχαιολογικό μουσείο για το όποιο όλοι οι Κύπριοι πολίτες θα αισθάνονται υπερήφανοι, καθώς θα είναι εφάμιλλο των μουσείων που διαθέτουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες αναδεικνύουν την ιστορία των λαών τους μέσω σύγχρονων και λειτουργικών μουσειακών χώρων και πολιτιστικών δράσεων.
Ένα Εθνικό Μουσείο το οποίο θα προσδώσει νέα ταυτότητα και αξία στην περιοχή πλησίον του ιστορικού κέντρου της εντός των τειχών Παλαιάς Λευκωσίας με πληθώρα άλλων ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και θεματολογίας Μουσείων.
Αξίζει να σημειώσω πως η ανάγκη δημιουργίας ενός νέου Εθνικού Μουσείου είχε αναγνωριστεί και ληφθεί απόφαση ως προς αυτό το 1973.
Η Κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας τα πολλαπλά οφέλη που θα προέκυπταν από τη δημιουργία του, όχι μόνο σε σχέση με τη διαφύλαξη μιας από τις μεγαλύτερες συλλογές κυπριακής αρχαιολογίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και τα συνακόλουθα οφέλη που θα προκύψουν από την προσέλκυση επισκεπτών, ντόπιων και ξένων, με την έξοδο από την οικονομική κρίση, προχώρησε στην προκήρυξη διαγωνισμού για την ανέγερση του Εθνικού Μουσείου.
Οφείλω να παραδεχτώ πως από την ημέρα βράβευσης του διαγωνισμού, υπήρξαν καθυστερήσεις και αναβολές στην έναρξη κατασκευής ενός από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά έργα και του εμβληματικότερου έργου ανάδειξης του πλούσιου πολιτισμού της μακραίωνης ιστορίας μας.
Καθυστερήσεις, που προέκυψαν από γραφειοκρατικές και τεχνοκρατικές διαδικασίες, λόγω της περιπλοκότητας του έργου, αλλά και λόγω της πανδημίας που δεν επέτρεψε την όση πρόοδο θα θέλαμε μετά τη βράβευση.
Παρά ταύτα, το πλέον σημαντικό είναι πως σήμερα βρισκόμαστε σε θέσει να θεμελιώσουμε το νέο Εθνικό Μουσείο, το κόστος ανέγερσης του οποίου θα ανέλθει στα 144 εκατομμύρια ευρώ και το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός 42 μηνών.
Εξίσου σημαντικό, και οφείλω να το αναφέρω, είναι πως το κόστος του έργου είναι πλήρως προϋπολογισμένο τόσο στον υφιστάμενο όσο και στους επόμενους προϋπολογισμούς έως την ολοκλήρωση του και συνεπώς, ουδόλως θα επηρεάσει τα πλεονάσματα ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ που θα παραδώσουμε στην επόμενη Κυβέρνηση.
Αρκεί να σημειώσω ότι τα πέραν των 6,5 χιλιάδων εκθεμάτων που θα διαθέτει το Μουσείο, διαχωρίζονται σε τρεις διακριτές, χωρικές και νοηματικές ενότητες, κατά τρόπο που θα αποκαλύπτεται η μακραίωνη ιστορία της χώρας μας, ως επίσης και η αδιάλειπτη σχέση του με το θαλασσινό στοιχείο.
Το πλέον σημαντικό είναι ότι η παρουσίαση των τριών αυτών ενοτήτων θα γίνεται μέσα από μία σύγχρονη μουσειολογική αφήγηση, δίδοντας τη δυνατότητα μίας βιωματικής και συμμετοχικής επίσκεψης στο ευρύ κοινό, αλλά και τους ερευνητές.
Επισημαίνω, επίσης, πως το Νέο Κυπριακό Μουσείο, πέραν των μόνιμων και των περιοδικών εκθεσιακών χώρων, θα περιλαμβάνει τις απαραίτητες σύγχρονες εγκαταστάσεις συντήρησης των έργων, εργαστήρια, βιβλιοθήκη, ως επίσης χώρους εκδηλώσεων και αναψυχής.
Στο πλαίσιο αυτό, πέραν της ιστορικής και πολιτιστικής του σημασίας, η στοχευμένη χωροθέτηση του Μουσείου, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα έργα τοπιοτέχνησης, θα αναβαθμίσει περαιτέρω την ήδη αναγεννημένη εικόνα του αστικού ιστού του Δήμου Λευκωσίας, που καλά γνωρίζει ο Δήμαρχος πόσο η Κυβέρνηση έχει συμβάλει ώστε σήμερα να διακρίνεται ως η πραγματική πρωτεύουσα του κράτους.
Η ανέγερση του Νέου Κυπριακού Μουσείου, η σημαντικότερη επένδυση εδώ και δεκαετίες του κράτους σε πολιτιστική υποδομή, προστίθεται στο σύνολο των υπολοίπων έργων και δράσεων που έχουμε υιοθετήσει, με στόχο τη διαφύλαξη της ιδιαίτερης πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αλλά και την ανάδειξη και στήριξη του σύγχρονου πολιτισμού μας.
Επιπλέον του έργου που θεμελιώνουμε σήμερα, επισημαίνω άλλα έργα που είτε προωθήθηκαν είτε βρίσκονται σε πορεία υλοποίησης, συνολικού προϋπολογισμού πέραν των 38 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορούν, μεταξύ άλλων:
• Την ίδρυση του Τοπικού Αρχαιολογικού Μουσείου Λεδρών.
• Την αναβάθμιση των Αρχαιολογικών Μουσείων Επαρχιών Πάφου και Λάρνακας.
• Την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Πάφου και της Λάρνακας.
• Τη δημιουργία Κέντρου Ενάλιας Αρχαιολογίας στη Λάρνακα.
Την ίδια στιγμή, αναγνωρίζοντας ότι ο πολιτισμός αποτελεί ένα δημόσιο αγαθό στο οποίο πρέπει να έχουν πρόσβαση, να μετέχουν και να απολαμβάνουν ισότιμα όλοι οι πολίτες, με απόφαση της κυβέρνησης θεσμοθετήθηκε η δωρεάν είσοδος στα υπό την αρμοδιότητα του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Μουσεία.
Σημειώνω, επίσης, ότι ένας σημαντικός αριθμός αρχαίων μνημείων, όπως μοναστήρια, εκκλησίες, εξωκκλήσια έχουν αναβαθμιστεί και αποκατασταθεί τα τελευταία χρόνια.
Ολοκληρώνοντας, επιτρέψτε μου να συγχαρώ τον Υπουργό Μεταφορών και τους προγενέστερους συναδέλφους του, τη Διεύθυνση του Τμήματος Αρχαιοτήτων, όλους τους αρμόδιους φορείς και όλους όσοι εργάστηκαν, ώστε να είμαστε σήμερα σε θέση να θεμελιώνουμε αυτό το μεγαλεπήβολο έργο.
Συγχαίρω, επίσης, την αρχιτέκτονα Θεώνη Ξάνθη και τους συνεργάτες της για τον καινοτόμο σχεδιασμό του Μουσείου, ως επίσης την κοινοπραξία «Iacovou – Cyfield Joint Venture», στην οποία έχει κατοχυρωθεί η κατασκευή του έργου.
Νιώθω πραγματικά περήφανος για αυτό που έχει προβληθεί και καταδεικνύει ότι θα έχουμε ένα από τα πλέον σύγχρονα εξαίρετα έργα που θα τιμά και την αρχιτέκτονα και την κριτική επιτροπή που πήρε την απόφαση.
Απευθυνόμενος προς τους εργολάβους και όσους εμπλέκονται, σημειώνω πως δεν έχω αμφιβολία πως θα εργαστείτε με τον ίδιο ζήλο, προκειμένου το Μουσείο να παραδοθεί εντός των χρονοδιαγραμμάτων και να γίνει κτήμα των πολιτών, των μελετητών, των ερευνητών και όλων των ζηλωτών του πολιτισμού και της Ιστορίας μας.