Την επόμενη εβδομάδα, ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα θα επισκεφθεί το Ισραήλ. Κι όπως γράφει ο Τόμας Φρίντμαν στους Νιου Γιορκ Τάιμς, λίγα αναμένονται από αυτό το ταξίδι. Όχι μόνο επειδή δεν είναι δυνατόν, αλλά κι επειδή δεν χρειάζεται να γίνουν περισσότερα.
Χωρίς κανείς να το καταλάβει, η ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση έχει γίνει ένα είδος χόμπι για τους αμερικανούς διπλωμάτες. Όπως συμβαίνει με κάθε χόμπι, άλλες μέρες ασχολείσαι μ’ αυτό κι άλλες όχι. Εξαρτάται από τη διάθεσή σου. Ο Ομπάμα ασχολήθηκε με αυτό το χόμπι στην αρχή της πρώτης του θητείας. Έφτασε σε αδιέξοδο, καθώς και οι δύο πλευρές τον αποδοκίμασαν, και υιοθέτησε μια στάση καλοπροαίρετης αμέλειας.
Η αλλαγή του χαρακτήρα της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης για τις ΗΠΑ, από αναγκαιότητα σε χόμπι, οφείλεται σε πολλούς λόγους, με πρώτο το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Υπήρχε μια εποχή που πολλοί ανησυχούσαν ότι ο αραβοϊσραηλινός πόλεμος θα οδηγούσε σε μια ευρύτερη σύγκρουση μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Αυτό είναι απίθανο να συμβεί σήμερα. Επιπλέον, η ανακάλυψη μαζικών αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και το Μεξικό έχει μετατρέψει τη Βόρεια Αμερική σε μια νέα Σαουδική Αραβία. Ποιος έχει ανάγκη λοιπόν την παλιά; Αν βέβαια η ροή πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Μέση Ανατολή διαταραχθεί, οι τιμές θα αυξηθούν. Μολονότι όμως η Αμερική εξακολουθεί να εισάγει πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή, η εποχή κατά την οποία απειλούνταν από ένα αραβικό πετρελαϊκό εμπάργκο έχει παρέλθει.
Για την Κίνα και την Ινδία, αντίθετα, η Μέση Ανατολή έχει γίνει από χόμπι αναγκαιότητα. Και οι δύο χώρες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Μέσης Ανατολής. Αν κάποιος έχει συμφέρον σήμερα να εργαστεί για την ειρήνη μεταξύ Αράβων και Ισραηλινών (όπως και μεταξύ Σιιτών και Σουνιτών), αυτός είναι τα υπουργεία Εξωτερικών της Ινδίας και της Κίνας.
Την ίδια στιγμή, αν η επίλυση της ισραηλινοπαλαιστινιακής διαμάχης είναι αναγκαία για την περιφερειακή σταθερότητα, το βέβαιο είναι πως δεν είναι αρκετή. Η πιο αποσταθεροποιητική σύγκρουση στην περιοχή είναι ο εμφύλιος πόλεμος μεταξύ Σιιτών και Σουνιτών που μαστίζει τον Λίβανο, τη Συρία, το Ιράκ, το Κουβέιτ, το Μπαχρέιν και την Υεμένη. Ενώ θα ήταν ασφαλώς καλό να δημιουργηθεί ένα παλαιστινιακό κράτος δίπλα στο Ισραήλ, το πιο επείγον ερώτημα είναι αν θα εξακολουθήσει να υπάρχει ένα συριακό κράτος, ένα λιβυκό κράτος και ένα αιγυπτιακό κράτος.
Τέλος, σημειώνει ο αμερικανός αρθρογράφος, τα εμπόδια για μια ισραηλινοπαλαιστινιακή ειρήνη δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερα: οι έποικοι στη Δυτική Όχθη έχουν φτάσει τους 300.000 και οι πυραυλικές επιθέσεις της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ από τη Γάζα έχουν μειώσει τη διάθεση της σιωπηλής πλειοψηφίας του Ισραήλ να αποχωρήσει από τη Δυτική Όχθη.
Για όλους αυτούς τους λόγους, ο Ομπάμα ίσως να είναι ο πρώτος εν ενεργεία αμερικανός πρόεδρος που θα επισκεφθεί το Ισραήλ σαν τουρίστας. Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη καλό για το Ισραήλ, καθώς κινδυνεύει να οδηγηθεί σε μια ντε φάκτο προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, γεγονός που θα υπονομεύει διαρκώς την εβραϊκή δημοκρατία και θα βλάπτει την εικόνα του Ισραήλ στη διεθνή κοινότητα.
The New York Times, ΑΠΕ