Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στο Mont Pelerin, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για το Εδαφικό, ανακοίνωσε ότι η διαπραγμάτευση θα συνεχιστεί την ερχόμενη βδομάδα στη Γενεύη σημειώνοντας ότι οι συνομιλίες στο Mont Pelerin είχαν σημαντική και αξιοσημείωτη πρόοδο.
Ο Κ. Εκπρόσωπος ανέφερε ότι «κατά τη διάρκεια αυτών των πέντε ημερών υπήρξε ένας εποικοδομητικός διάλογος ανάμεσα στους δύο ηγέτες, ένας διάλογος που οδήγησε σε πρόοδο στα θέματα, τα οποία έχουν συζητηθεί. Ο διάλογος δεν έχει ολοκληρωθεί και είναι για αυτό το λόγο που υπάρχει η απόφαση, μετά από εισήγηση του Προέδρου της Δημοκρατίας, για αναβολή μιας βδομάδας και οι συνομιλίες θα συνεχιστούν την ερχόμενη Κυριακή 20 Νοεμβρίου, στη Γενεύη».
Ερωτηθείς αν υπήρξε πρόοδος επί της συζήτησης των κριτηρίων, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «υπήρξε πρόοδος, όπως σε όλα τα κεφάλαια υπήρξε και στο συγκεκριμένο θέμα αλλά υπάρχουν ακόμη θέματα που είτε χρειάζεται να συζητηθούν περαιτέρω είτε να γίνει πιο σε βάθος ανταλλαγή απόψεων και μέσα σε αυτό το πλαίσιο αποφασίστηκε να συνεχιστεί ο διάλογος. Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιστρέφοντας στην Κύπρο θα ενημερώσει ως είχε υποσχεθεί και τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων για τα τεκταινόμενα στο Μοντ Πελεράν και θα βρίσκεται το Σάββατο, 19 Νοεμβρίου στη Γενεύη όπου στις 20 θα αρχίσουν αυτές οι νέες συνομιλίες».
Πρόσθεσε ότι «δεν έχει ακόμη καθοριστεί πόσο θα διαρκέσουν (οι συνομιλίες στη Γενεύη) αλλά ως είναι η πρώτη αρχική συνεννόηση μιλάμε για τρεις μέρες».
Ερωτηθείς είπε ότι «ο στόχος για τη νέα συνάντηση είναι ο στόχος που είχε τεθεί και για τις συναντήσεις εδώ, να υπάρξει συμφωνία επί των κριτηρίων τα οποία ακολούθως να αποτυπωθούν σε πολύ συγκεκριμένο χάρτη έτσι ώστε να μπορούμε να μιλάμε για την επόμενη την τελική φάση των διαπραγματεύσεων».
Ερωτηθείς αν τέθηκε από κάποια πλευρά χάρτης είπε «όχι διότι δεν έχουν συμφωνηθεί τα κριτήρια. Η θέση μας ήταν ξεκάθαρη από την αρχή. Δεν έχει τεθεί στο τραπέζι ο όποιος χάρτης είτε από τη μια είτε από την άλλη πλευρά».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι οι ηγέτες και οι ομάδες τους έμειναν μέχρι το τέλος για να εισέλθουν στα βαθιά και ερωτηθείς αν υπήρξε κάποιο πρόβλημα στη διαδικασία, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «όχι κανένα πρόβλημα στη διαδικασία. Συζητήθηκαν πολλά θέματα. Και όλα τα θέματα στο τραπέζι για τη δική μας πλευρά, και τα έξι κεφάλαια του Κυπριακού, είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Το συγκεκριμένο θέμα συζητήθηκε τις τελευταίες δύο μέρες.
Προηγουμένως έγινε συζήτηση για πρώτη φορά για πτυχές του περιουσιακού που συνδέονται άμεσα με τις εδαφικές προσαρμογές που αναμένεται να γίνουν μέσα στο πλαίσιο λύσης του Κυπριακού και ο διάλογος έφτασε σε ένα σημείο που δεν υπήρξε το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Υπήρξε όμως σημαντική και αξιοσημείωτη πρόοδος που αξίζει να το αναφέρουμε και έχει αποφασιστεί να συνεχιστεί η προσπάθεια την ερχόμενη Κυριακή».
Σε ερώτηση γιατί ζήτησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την αναβολή, ο Εκπρόσωπος είπε «για να ενημερώσει την πολιτική ηγεσία και επειδή δεν υπήρχε αποτέλεσμα απόψε. Ο Πρόεδρος αύριο στις 9 το πρωί αναχωρεί από την Ελβετία για να επιστρέψει στην Κύπρο, αναχωρεί αργότερα και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης. Δεν μπορούσαν αν συνεχιστούν οι συνομιλίες και για αυτό το λόγο υπάρχει αυτή η διακοπή της μιας βδομάδας».
Ερωτηθείς τι θα αλλάξει σε μια βδομάδα, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «τίποτα δεν θα αλλάξει, θα συνεχιστεί ο διάλογος, απλά δεν μπορούσε να συνεχιστεί αύριο ή μεθαύριο. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναχωρεί, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης αναχωρεί, έφτασαν οι συζητήσεις σε ένα στάδιο και κρίθηκε μετά από αίτημα του Προέδρου της Δημοκρατίας να υπάρξει αυτή η αναβολή για να συνεχιστεί (ο διάλογος), όπως γίνεται και στην Κύπρο που συνεχίζεται».
Σε ερώτηση αν υπάρχει προοπτική να υπάρξει πλήρης συμφωνία στο εδαφικό στη Γενεύη με βάση τα όσα συζητήθηκαν στο Μοντ Πελεράν, είπε ότι «μπορώ να σας πω ξεκάθαρα ότι αυτός είναι ο στόχος και θεωρούμε ότι ναι, είναι ένας εφικτός στόχος. Από και πέρα κανείς δεν μπορεί να καθορίσει ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα».
Ερωτηθείς αν η πρόοδος αφορά τα τρία κριτήρια που ήσαν τα μεγάλα «αγκάθια» είπε ότι «δεν θα αναφερθώ σε συγκεκριμένα κριτήρια ή σε συγκεκριμένες πτυχές του εδαφικού. Εκείνο που μπορώ να αναφέρω είναι ότι ναι υπήρξε πρόοδος σε όλες γενικότερα τις πτυχές που αφορούν το συγκεκριμένο κεφάλαιο, τα συγκεκριμένα κριτήρια, χωρίς όμως την ίδια στιγμή να υπάρξει η όποια κατάληξη».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι για να υπάρξει πρόοδος υπήρξε κάποια υπαναχώρηση είτε από ελληνοκυπριακής είτε από τουρκοκυπριακής πλευράς ο Εκπρόσωπος είπε ότι «από τη στιγμή που δεν υπάρχει κατάληξη αντιλαμβάνεστε ότι το επιχείρημα, όπως το προβάλλετε, δεν μπορεί να επαληθευτεί. Άρα να αναμένετε να δούμε αν υπάρχει κατάληξη, ποια θα είναι η κατάληξη και μετά θα υπάρχει όλος ο απαιτούμενος χρόνος να βγουν και τα συμπεράσματα με τον τρόπο που προσεγγίζετε το θέμα. Επαναλαμβάνω, υπάρχει αξιοσημείωτη πρόοδος που μας επιτρέπει να αισιοδοξούμε. Δεν υπάρχει κατάληξη και για αυτό το λόγο θα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις».
Ερωτηθείς σε ποια θέματα δεν υπάρχει κατάληξη, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «σε όλα τα θέματα που αφορούν τα κριτήρια. Αν υπήρχε κατάληξη θα γίνονταν και σχετικές ανακοινώσεις».
Σε ερώτηση αν τα μπλε και κόκκινα χρώματα στο ενοποιημένο έγγραφο έγιναν μαύρα, είπε ότι «δεν υπήρξε μετατροπή σε μαύρο».
Ερωτηθείς αν στη Γενεύη θα συζητηθεί αποκλειστικά το εδαφικό ή αν θα συζητηθούν και πτυχές του περιουσιακού είπε ότι «ο στόχος της Γενεύης είναι η συνέχιση του διαλόγου που έγινε αυτές τις μέρες στην Ελβετία. Αντιλαμβάνεστε ότι τα κριτήρια του εδαφικού είναι το θέμα που αναμένεται να κυριαρχήσει των συζητήσεων».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι τα Ηνωμένα Εθνη λένε ότι «μαυρίζει» το κείμενο είπε ότι «δεν ξέρω τι λένε τα ΗΕ. Τα ΗΕ δεν συμμετέχουν στη διαπραγμάτευση, τα ΗΕ παρευρίσκονται απλά στη διαπραγμάτευση και επαναλαμβάνω υπάρχει πρόοδος αλλά δεν έχουμε κατάληξη».
Κληθείς να πει γιατί αποφασίστηκε η συζήτηση να συνεχιστεί στη Γενεύη, είπε ότι «αποφασίστηκε να γίνει στη Γενεύη λαμβάνοντας υπόψη ότι έγιναν και εδώ οι διαπραγματεύσεις. Αν εννοείτε γιατί όχι στην Κύπρο, είναι επειδή πρόκειται για συζήτηση του εδαφικού και υπάρχει συγκεκριμένη προσέγγιση από πλευράς του Τουρκοκύπριου ηγέτη που δεν επιθυμεί να το συζητήσει στη Λευκωσία. Για μας το πιο σημαντικό δεν είναι ο χώρος αλλά το να γίνει πραγματική και ουσιαστική συζήτηση σε αυτό το πολύ σημαντικό κεφάλαιο και για αυτό το λόγο συμφωνήθηκε να συνεχιστεί στο εξωτερικό».
Ερωτηθείς αν η δικαιολογία για το εξωτερικό αφορά τις διαρροές, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «είναι για αυτό το λόγο που ήρθαμε σε αυτή τη φάση να συζητήσουμε εδώ στην Ελβετία, για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Δεν υπάρχει κάτι καινούριο».
Σε ερώτηση αν τέθηκε οποιοδήποτε νέο αίτημα από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη για πολυμερή διάσκεψη είπε «όχι, αυτός ήταν ένας από τους στόχους που υπήρχαν για να καθοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία για μια τέτοιου είδους διάσκεψη. Αλλά από τη στιγμή που δεν υπήρξε συμφωνία, καταρχήν για τα κριτήρια και ακολούθως αυτά να αποτυπωθούν σε συγκεκριμένους χάρτες, το θέμα που έχετε αναφέρει δεν ήταν αντικείμενο συζήτησης».
Κληθείς να πει αν έγινε ανταλλαγή απόψεων για τα θέματα ασφάλειας είπε ότι «έγινε κάποια αναφορά, ανταλλαγή απόψεων σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις των δύο ηγετών».
Ερωτηθείς αν ο Τουρκοκύπριος ηγέτης ήγειρε θέματα που να μην αφορούν άμεσα στο εδαφικό και να επιδιώχθηκε ένα πάρε δώσε ο Εκπρόσωπος απάντησε «όχι δεν έγινε. Η συζήτηση επικεντρώθηκε αποκλειστικά στα θέματα που υπήρξαν στην ημερήσια διάταξη», ενώ σε ερώτηση αν συζητήθηκε το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας είπε ότι «δεν τέθηκε ένα τέτοιο θέμα».
Κληθείς να πει αν στη Γενεύη θα υπάρξει το ίδιο φόρματ όπως και στο Mont Pelerin, είπε ότι «δεν συζητήθηκε το φόρματ αλλά εκτιμώ ότι ναι, η ομάδα που συνοδεύει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην Ελβετία θα τον συνοδεύει και την ερχόμενη βδομάδα».
ε ερώτηση αν τελικά και οι δύο πλευρές είχαν χάρτη αλλά οι χάρτες δεν τέθηκαν, είπε ότι «δεν μπορώ να γνωρίζω τι είχε η τουρκοκυπριακή πλευρά. Για τη δική μας πλευρά δεν χρειάστηκε να υποβληθεί ένας τέτοιος χάρτης γιατί η θέση μας από την αρχή ήταν ξεκάθαρη. Εκείνο που έχει σημασία είναι τα κριτήρια, η συμφωνία επί πολύ συγκεκριμένων κριτηρίων και ακολούθως αποτύπωση τους σε συγκεκριμένο χάρτη. Από τη στιγμή που δεν υπήρξε συμφωνία στα κριτήρια δεν υπήρξε θέμα να υποβληθεί από μέρους μας ένας τέτοιος χάρτης».
Ερωτηθείς πότε θα γίνει η ενημέρωση του Εθνικού Συμβουλίου είπε ότι «θα πρέπει να επιστρέψει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη Λευκωσία και ένα από τα πρώτα θέματα που θα διευθετήσει είναι και η ενημέρωση των μελών του Εθνικού Συμβουλίου. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή συγκεκριμένη ημερομηνία».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι υπάρχει η αίσθηση της επίσπευσης και ικανοποίησης του αιτήματος Ακκιντζί για διεθνή διάσκεψη είπε ότι «αν υπήρχε αυτό θα γινόταν καθορισμός της ημερομηνίας απόψε. Εχουμε ξεκάθαρα πει ότι για να φτάσουμε σε αυτό το στάδιο, που σίγουρα είναι επιθυμητός στόχος αν δεν συζητήσουμε και το συγκεκριμένο θέμα και αν δεν γίνει και η διεθνής διάσκεψη, δεν θα μπορούμε να γνωρίζουμε και τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού. Τι λέμε όμως εμείς; Εκείνο που έχει σημασία δεν είναι απλά να καθοριστεί μια ημερομηνία. Εκείνο που έχει σημασία είναι να υπάρξει εκείνη η υποδομή από πλευράς προόδου έτσι όταν πραγματοποιηθεί μια τέτοια διάσκεψη να έχει πιθανότητες επιτυχίας. Και για να έχει πιθανότητες επιτυχίας πρέπει να είμαστε στο παρά ένα της λύσης, διαφορετικά αν πάμε σε μια τέτοια διάσκεψη με πολλά θέματα ανοικτά εγκυμονούν σοβαροί κίνδυνοι αποτυχίας κάτι που την ίδια στιγμή απειλεί και την ίδια τη διαδικασία».
Ερωτηθείς αν είναι ικανοποιητικό να κλείσει μόνο το εδαφικό για αυτό το ζήτημα, είπε «όχι. Εχουμε αναφέρει στο παρά ένα της λύσης. Ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια είναι και το εδαφικό και είναι ξεκάθαρη η θέση του Προέδρου, έχει κατ’ επανάληψη δημόσια εκφράσει τη συγκεκριμένη θέση, και για αυτό είμαστε εδώ να διαπραγματευτούμε».
Σε ερώτηση ότι δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα ανακοινωθεί ημερομηνία για πολυμερή διάσκεψη για την ασφάλεια, είπε ότι «θα πρέπει να αναμένουμε πώς θα εξελιχθεί η συζήτηση στο εδαφικό. Δεν μπορούμε από τώρα να πούμε κάτι τέτοιο».
Ερωτηθείς είπε εξάλλου ότι «η διεθνής διάσκεψη σχετίζεται, αν θα συγκληθεί, με τα έξι κεφάλαια των διαπραγματεύσεων».
Κληθείς να πει αν υπάρχει ο στόχος για λύση εντός του 2016 είπε ότι «αν υπήρχε συμφωνία απόψε θα ήμασταν πιο κοντά στο στόχο. Όσο δεν υπάρχει κατάληξη σε αυτό το συγκεκριμένο κεφάλαιο απομακρυνόμαστε από το στόχο του 2016. Από κει και πέρα θα πρέπει να αναμένουμε. Σε μια βδομάδα θα είμαστε και πάλι εδώ θα συζητήσουμε και θα δούμε.
Κληθείς να πει γιατί η διεθνής διάσκεψη συνδέεται με τα έξι κεφάλαια, ενώ μέχρι τώρα αναφερόταν ότι συνδέεται με το θέμα της ασφάλειας είπε ότι «όταν υπάρχει υποδομή από τα έξι κεφάλαια, υποδομή από πλευράς προόδου τότε πάμε στη διεθνή διάσκεψη», ενώ ερωτηθείς αν στη διεθνή διάσκεψη θα συζητηθούν και άλλα θέματα πέραν της ασφάλειας είπε «όχι φυσικά».
Πρόσθεσε ότι «η διεθνής διάσκεψη θα πρέπει να γίνει στο παρά ένα της λύσης. Υπάρχει λόγος γιατί έχουμε αυτή τη θέση, όχι γιατί θέτουμε προϋποθέσεις ούτε γιατί έχουμε εμμονές. Αλλά γιατί πρέπει να έχουμε πιθανότητες επιτυχίας για να μπορεί να συγκληθεί».
Σε ερώτηση αν για τα άλλα κεφάλαια είμαστε στο παρά ένα για να κλείσουν, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «υπάρχουν θέματα στα οποία δεν έχει επιτευχθεί σύγκλιση ανάμεσα στις δύο πλευρές και κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών. Να είστε σίγουροι ότι οι διαπραγματευτές θα συνεχίσουν τις συναντήσεις τους στην Κύπρο ακριβώς για να δούμε πώς μπορούν να λυθούν οι διαφορές στα θέματα που υπάρχουν. Την ίδια στιγμή κατά τη διάρκεια της εδώ παρουσίας τους, οι δύο ηγέτες αν νιώσουν και αν θεωρούν ότι θα πρέπει να συζητήσουν και άλλα από τα θέματα που έχετε αναφέρει θα το πράξουν».
Κληθείς να πει αν στη Γενεύη υπάρχει περίπτωση να βρίσκονται αξιωματούχοι είτε από την Ελλάδα είτε από την Τουρκία απάντησε «σε καμία απολύτως περίπτωση. Μπορώ να μιλήσω από πλευράς της Ελληνικής Κυβέρνησης. Από κει και πέρα το τι θα πράξει η τουρκοκυπριακή πλευρά είναι κάτι που δεν μας αφορά».
Σε ερώτηση είπε ότι «βρισκόμαστε εδώ για να πετύχουμε ένα πολύ συγκεκριμένο στόχο και όλα θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα».
Κληθείς να πει πώς διασφαλίζεται ότι δεν θα υπάρξουν διαρροές επιστρέφοντας πίσω στην Κύπρο, ο Εκπρόσωπος είπε πως «ελπίζουμε να μην υπάρξουν. Δεν μπορεί κανείς να το διασφαλίσει. Ελπίζουμε όμως και εναπόκειται στον καθένα από εμάς, όλους που συμμετείχαν στη διαδικασία, όλους όσοι θα ενημερωθούν τουλάχιστον από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, να τηρήσουν αυτή την εμπιστευτικότητα».
Ερωτηθείς εάν οι τρεις ημέρες στη Γενεύη είναι αρκετές για να κλείσει η διαδικασία και να υπάρξει κατάληξη, ο Εκπρόσωπος είπε πως «αν υπάρχει θέληση, αν υπάρχει βούληση και μια ημέρα και δυο ημέρες είναι ικανές να κλείσουμε, να υπάρξει συμφωνία στο συγκεκριμένο θέμα.
Δεν έχουν καθοριστεί συγκεκριμένα οι τρεις ημέρες αλλά θεωρούμε ότι ναι, το διάστημα τριών-τεσσάρων ημερών είναι ικανοποιητικό εάν υπάρχει η αναγκαία βούληση για να υπάρχει συμφωνία».
Κληθείς να πει αν ισχύει το ότι αν δεν υπάρχει συμφωνία τότε θα μεταφερθεί αυτή η συζήτηση στην Κύπρο, ανέφερε πως «θα πρέπει να αναμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα. Είναι νωρίς να μιλήσουμε για το τί θα γίνει αν δεν υπάρξουν αποτελέσματα στη συνάντηση της Γενεύης».
Ερωτηθείς αν όλες εκείνες οι ανησυχίες που εκφράστηκαν πριν να έλθει ο Πρόεδρος στην Ελβετία δεν ισχύουν, ο Εκπρόσωπος είπε πως «από το αποτέλεσμα διαφαίνεται ξεκάθαρα ότι οι όποιες ανησυχίες εκφράστηκαν, δεν επιβεβαιώθηκαν».
Κληθείς να πει αν στη Γενεύη πρέπει να κλείσει ο χάρτης, είπε πως «στη Γενεύη ισχύει ότι ίσχυε ερχόμενοι εδώ, ότι θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία επί των κριτηρίων και αποτύπωσή τους σε συγκεκριμένο χάρτη».