Του Κώστα Μαυρίδη*
Από τις γενοκτονίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις αρχές του 20ού αιώνα, περισσότερο γνωστή είναι η γενοκτονία των Αρμενίων, ενώ τελευταίως αναδεικνύεται και η γενοκτονία των Ελλήνων Ποντίων. Λιγότερο γνωστή είναι η γενοκτονία μιας τρίτης εθνότητας, που οι Νεότουρκοι στόχευσαν να εξαλείψουν.
Στην τελευταία αποστολή του Ευρωκοινοβουλίου στην Τουρκία, πριν ένα χρόνο περίπου, ένας βουλευτής του Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP) πρότεινε να συναντηθούμε κάπου διακριτικά, για να μην εκτεθώ. Αντιπρότεινα να βρεθούμε στον κεντρικό χώρο του κτηρίου της Τουρκικής Βουλής και να διασχίσουμε μαζί το διάδρομο μέχρι το γραφείο του, ώστε να μας δουν όσο το δυνατόν περισσότεροι! Ήταν ο βουλευτής Tuma Celik (HDP) από την κοινότητα των Ασσυρίων, η οποία αριθμούσε, αρχές του 20ου αιώνα, γύρω στις 750,000 ψυχές ενώ σήμερα απομένουν μόνο γύρω στις 30 χιλιάδες.
Η ασσυριακή εθνότητα ξεκληρίστηκε και αυτή από τους Οθωμανούς και Νεότουρκους που επέβαλαν την πολιτική του Προκρούστη έναντι άλλων λαών και εθνοτήτων: ό,τι «εξέχει» ως διαφορετικό από το τουρκικό «πρότυπο», εξοντώνεται και αφανίζεται. Ο Celik αγωνίζεται σήμερα για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Ασσυρίων.
Οι Ασσύριοι είναι έθνος με αρχαίες ρίζες στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, ειδικά στη Συρία και Μεσοποταμία, με χαρακτηριστικά της σύγχρονης ταυτότητάς τους την αραμαϊκή γλώσσα και τη χριστιανική θρησκεία. Ο ασσυριακός-συριακός πληθυσμός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν συγκεντρωμένος στα νοτιοανατολικά σύνορα. Οι Νεότουρκοι χρησιμοποίησαν και τους Κούρδους (ως μουσουλμανική εθνότητα) στην εκτέλεση της εξόντωσης χριστιανικών πληθυσμών, με τις διαβόητες εξαναγκαστικές πορείες θανάτου στην έρημο, όπου άνδρες εκτελούνταν ομαδικά, γυναίκες βιάζονταν, πτώματα ακρωτηριάζονταν και άλλοι πέθαιναν από πείνα, δίψα και ασθένειες. Έτσι εξοντώθηκε πέραν του μισού πληθυσμού των Ασσυρίων, ενώ ένα άλλο μέρος κατάφερε να διαφύγει στο εξωτερικό.
Τα τελευταία χρόνια, το Ισλαμικό Κράτος προκάλεσε νέα φυγή όσων απέμειναν.
Πιο πρόσφατα, πάλι στο κτήριο της Τουρκικής Βουλής, ένας βουλευτής Ασσυριακής καταγωγής (ναι, ο Tuma Celik του HDP), δέχτηκε επίθεση με γροθιές από βουλευτές του Ερντογάν, όταν επιχείρησε να διασχίσει το διάδρομο προς το γραφείο του. Ο Ερντογάν βρισκόταν εκεί βγάζοντας φωτογραφίες με δικούς του βουλευτές, οι οποίοι έκλεισαν τον διάδρομο και γρονθοκόπησαν τον Ασσύριο βουλευτή. Χειρότερο γρονθοκόπημα δέχτηκε ο βουλευτής Mahmut Togrul, που κατηγόρησε την Τουρκία για εθνοκάθαρση των Κούρδων (!) στο Αφρίν της Συρίας από τον κατοχικό τουρκικό στρατό. Προφανώς, «στην τουρκική ατζέντα διάπραξης γενοκτονιών» ήρθε η ώρα του Κουρδικού λαού.
Η σημερινή άρνηση μιας γενοκτονίας αποτελεί μέρος του αρχικού εγκλήματος και συντηρεί τον σπόρο για επανάληψη τέτοιων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Η στάση της Τουρκίας έκτοτε το επιβεβαιώνει.
Σημείωση: Το κείμενο γράφτηκε πριν την εκλογή μου από το Ευρωκοινοβούλιο στη θέση του Προέδρου της Πολιτικής Επιτροπής για τη Μεσόγειο (πολιτικές υποθέσεις, ασφάλεια και ανθρώπινα δικαιώματα).
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D)
– costas.mavrides@europarl.europa.eu