Οι τράπεζες επενδύσεων έχουν αρχίσει -χωρίς θόρυβο, σε πρώτη φάση- να προειδοποιούν για τους κινδύνους που η κλιματική αλλαγή εγκυμονεί στην οικονομική ανάπτυξη χωρών, αλλά και περιφερειών.
Όταν οι κρατικές, αλλά σε κάποια μέρη και οι τοπικές αρχές πωλούν χρέος, η σχετική νομοθεσία περί χρεογράφων καθιστά τους τραπεζίτες υπεύθυνους για τη διασφάλιση ότι κράτη, πολιτείες αλλά και φορείς της αυτοδιοίκησης αναδεικνύουν επαρκώς τους κινδύνους που θα αναλάβουν οι αγοραστές ομολόγων.
Οι κίνδυνοι αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν πιθανές αγωγές που αντιμετωπίζει ένα κράτος, ή μια πολιτεία, ή ακόμα και τον τρόπο με τον οποίο οι φόροι επί των πωλήσεων που χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή των ομολογιούχων, είναι πιθανό να ελαττωθούν.
Τον τελευταίο καιρό πολλά από αυτά τα έγγραφα, περιλαμβάνουν παραμέτρους σχετικά με την αλλαγή του κλίματος, κινδύνους από τυφώνες κι άλλα έντονα καιρικά φαινόμενα, καθώς και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
«Κάθε τράπεζα θα πρέπει να ζητά από τους πελάτες της αναφορά στον κίνδυνο αυτό», λέει ο Κρίστοφερ Χάμελ, ανώτερος συνεργάτης της Municipal Analytics και πρώην επικεφαλής της αυτοδιοικητικής χρηματοδότησης στην RBC Capital Markets.
Το Bloomberg News ανέλυσε περισσότερα από δώδεκα ερωτηματολόγια που εκπονήθηκαν από τράπεζες ή νομικούς συμβούλους και απεστάλησαν σε κυβερνήσεις κι αυτοδιοίκηση κατά μήκος της παράκτιας Φλόριντα και πάνω από 40 επίσημες αναφορές προς υποψήφιους επενδυτές ομολόγων.
Περίπου τα μισά ερωτηματολόγια και η πλειοψηφία των αναφορών περιελάμβαναν κομμάτια σχετικά με τους κινδύνους που σχετίζονται με τις καταιγίδες ή με την αλλαγή του κλίματος. Οι ερωτήσεις σχετικά με τον κίνδυνο για το κλίμα προέρχονται μερικές φορές από τις τράπεζες ή τους δικηγόρους τους, και άλλες από τους συμβούλους που προσλαμβάνονται από κράτη ή πολιτείες.
Η σύνδεση των κινδύνων που αφορούν στην πορεία των ομολόγων, με την κλιματική αλλαγή είναι μια παράμετρος που κατεξοχήν ενδιαφέρει την Ελλάδα, στην οποία επικρατεί, μεν, εύκρατο κλίμα, χωρίς τυφώνες κι άλλα τέτοιου τύπου έντονα καιρικά φαινόμενα, ωστόσο η κλιματική αλλαγή ήδη έχει αρχίσει να εμφανίζεται και στη χώρα μας. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, μάς αφορά σε μεγάλο βαθμό, ενώ οι ανεξέλεγκτες χωματερές -κυρίως στην ελληνική περιφέρεια- κάνουν πολύ αυξημένο τον κίνδυνο πυρκαγιών, οι οποίες δημιουργούν τις προϋποθέσεις δυσμενέστερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στο περιβάλλον.
Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη και η άνοδος των θαλασσών θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιο έντονες καταιγίδες όπως ο τυφώνας «Μαρία», ο οποίος κατέστρεψε το Πουέρτο Ρίκο το 2017. Οι έντονες πλημμύρες – που συμβαίνουν ήδη σε πόλεις όπως το Μαϊάμι- θα μπορούσαν να υποχρεώσουν τους ντόπιους να αλλάξουν βίαια μόνιμο τόπο διαμονής. Η BlackRock Inc. λέει ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία, πάνω από το 15% του χρέους στον δείκτη δημοσίων ομολόγων της S&P θα προέρχεται από κράτη και περιφέρειες που θα μπορούσαν να υποστούν μέσες ετήσιες απώλειες από την αλλαγή του κλίματος κατά 0,5% έως 1% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος τους.