Η δήλωση του Γιάννη Ραγκούση περί ιθαγένειας

Ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ, Γιάννης Ραγκούσης, με αφορμή το γεγονός ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο περί ιθαγένειας, υπεραμύνεται αυτού με τη δήλωση που ακολουθεί


“Πάντως και σε κάθε περίπτωση, με βάση την απόφαση της πλειοψηφίας του ΣτΕ,   δεν αντίκειται στο Σύνταγμα  η χορήγηση  της Ιθαγένειας σε παιδιά νομίμων μεταναστών από τη γέννησή τους και ούτε απαιτείται  εξατομικευμένη κρίση γι’ αυτό. Επομένως, μόνον πολιτική επιλογή της κυβέρνησης – και όχι επιταγή του ΣτΕ – μπορεί να οδηγήσει σε τροποποίηση του Ν.3838 ως προς το ζήτημα αυτό και να θεσμοθετηθεί  έτσι η χορήγηση της Ιθαγένειας για τα παιδιά αυτά  μετά τα 18 και κατόπιν εξατομικευμένης κρίσης..

Δηλώνω δε ανεπιφύλακτα πως εάν η κατάληξη μετά την απόφαση του ΣτΕ είναι τα παιδιά νόμιμων μεταναστών να αποκτούν την ελληνική Ιθαγένεια με την γέννησή τους – και όχι μετά τα 18 όπως επιδιώκει το σχέδιο το ακροδεξιό – με μόνη ενδεχόμενη αλλαγή την οριακή αύξηση του αριθμού των ετών που απαιτούνται για την υποβολή της αίτησης από τους γονείς τους καθώς και ορισμένων πρόσθετων εχεγγύων που θα πρέπει επίσης ενδεχομένως να παρέχονται από τους γονείς, τότε  θα πρόκειται για μια ουσιαστική επιβεβαίωση  του Ν.3838 καθώς και επιβράβευση όσων τον πίστεψαν, τον στήριξαν και τον υπερασπίστηκαν.”

Η μεταρρύθμιση του κώδικα ελληνικής Ιθαγένειας βασίστηκε στην παράγραφο 3 στο άρθρου 4 του Συντάγματος, σύμφωνα  με την  οποία “Έλληνες πολίτες είναι όσοι έχουν τα προσόντα που ορίζει ο νόμος”. Και ο νόμος 3838 όρισε :

-Πρώτον, τη ριζική μεταβολή των διαδικασιών με τις οποίες αποδίδεται η ελληνική Ιθαγένεια στους ενήλικες  νόμιμους μετανάστες. Με τις νέες διατάξεις η Ελλάδα έφυγε μακριά  από το αδιαφανές πελατειακό καθεστώς βάσει του οποίου απροσδιόριστος αριθμός μεταναστών που δεν γνώριζαν καν την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό εθνικό ύμνο – άρα δεν δικαιούνταν και δεν άξιζαν – έχουν αποκτήσει την ελληνική Ιθαγένεια, με μόνη την υπογραφή ορισμένων κατά το παρελθόν Υπουργών Εσωτερικών. “Τέτοιου τύπου ” Ιθαγένεια δε χορηγήθηκε ούτε μία, μετά τον Οκτώβριο του 2009.

Οι νέες αξιόπιστες, διαφανείς, ουσιαστικές και αντικειμενικές διατάξεις του Ν. 3838 για τους ενήλικες  νόμιμους μετανάστες ούτε προσεβλήθησαν και ως εκ τούτου ούτε  ακυρώθηκαν από το ΣτΕ.

-Δεύτερον, ο Ν.3838 όρισε για πρώτη φορά τις διατάξεις, που από την πλειοψηφία του ΣτΕ θεωρήθηκαν αντισυνταγματικές και αφορούν αποκλειστικά στην απόδοση της Ιθαγένειας στα παιδιά των νομίμων μεταναστών.

Συγκεκριμένα, στη δυνατότητα κτήσης της Ιθαγένειας από παιδιά νομίμων μεταναστών που είτε γεννιούνται στην Ελλάδα είτε συμπληρώνουν επιτυχώς 6ετή φοίτηση σε ελληνικό σχολείο.

Η άποψη περί αντισυνταγματικότητας αυτών των διατάξεων είναι αυτονόητο ότι πρέπει να θεμελιώνεται σε ουσιαστικές αντιρρήσεις. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντλεί έρεισμα από την ποσοτική – αριθμητική διάσταση των ρυθμίσεων.

Εάν κάτι τέτοιο συμβαίνει τότε βρισκόμαστε ενώπιον της απόλυτης και ανησυχητικής επιβεβαίωσης του σκεπτικού της ισχυρής μειοψηφίας των δικαστών του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου που αναφέρει στη σελίδα 8 και 9 της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας ότι:

” …….το Δικαστήριο, προκειμένου να κρίνει ως αντίθετες με το Σύνταγμα τις επίμαχες διατάξεις του Ν. 3838/2010, περιορίζεται να ελέγξει μόνον αν οι ουσιαστικές εκτιμήσεις του νομοθέτη, όσον αφορά τόσον τον επιδιωκόμενο σκοπό, όσο και την προσφορότητα των θεσπιζομένων για την επίτευξη του σκοπού αυτού κριτηρίων, για την απονομή της ελληνικής ιθαγένειας, είναι αντικειμενικά και λογικά καταδήλως εσφαλμένες και, συνεπώς, παράλογες.

Και τούτο διότι άλλως το Δικαστήριο μέσω του δικαστικού ελέγχου θα υποκαθιστούσε ανεπιτρέπτως, δηλαδή καθ’ υπέρβαση του συνταγματικού του ρόλου, τη Βουλή στην άσκηση του νομοθετικού της έργου αφού θα ήλεγχε, παρεμβαίνοντας με τον τρόπο αυτό στο πεδίο των πολιτικών αντιπαραθέσεων……”.

Με άλλα λόγια, δεν νοείται τα 5 χρόνια νόμιμης διαμονής των γονιών ή τα 6 χρόνια σχολείο να είναι αντισυνταγματικά, ενώ τα 8 και  τα 9 χρόνια αντίστοιχα να θεωρούνται συμβατά με το Σύνταγμα. Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα είχαμε Σύνταγμα, θα είχαμε άβακα.

Πάντως και σε κάθε περίπτωση, με βάση την απόφαση της πλειοψηφίας του ΣτΕ,   δεν αντίκειται στο Σύνταγμα  η χορήγηση  της Ιθαγένειας σε παιδιά νομίμων μεταναστών από τη γέννησή τους και ούτε απαιτείται  εξατομικευμένη κρίση γι’ αυτό. Επομένως, μόνον πολιτική επιλογή της κυβέρνησης – και όχι επιταγή του ΣτΕ – μπορεί να οδηγήσει σε τροποποίηση του Ν.3838 ως προς το ζήτημα αυτό και να θεσμοθετηθεί  έτσι η χορήγηση της Ιθαγένειας για τα παιδιά αυτά μετά τα 18 και κατόπιν εξατομικευμένης κρίσης..

Δηλώνω δε ανεπιφύλακτα πως εάν η κατάληξη μετά την απόφαση του ΣτΕ είναι τα παιδιά νόμιμων μεταναστών να αποκτούν την ελληνική Ιθαγένεια με την γέννησή τους – και όχι μετά τα 18 όπως επιδιώκει το σχέδιο το ακροδεξιό – με μόνη ενδεχόμενη αλλαγή την οριακή αύξηση του αριθμού των ετών που απαιτούνται για την υποβολή της αίτησης από τους γονείς τους καθώς και ορισμένων πρόσθετων εχεγγύων που θα πρέπει επίσης ενδεχομένως να παρέχονται από τους γονείς, τότε  θα πρόκειται για μια ουσιαστική επιβεβαίωση  του Ν.3838 καθώς και επιβράβευση όσων τον πίστεψαν, τον στήριξαν και τον υπερασπίστηκαν.

Άλλωστε το σύνολο σχεδόν των νόμιμων μεταναστών στην Ελλάδα έχουν συμπληρώσει πολύ περισσότερα από  8 και 9  χρόνια μόνιμης διαμονής. Ενώ σύμφωνα με τον Ν. 3838 νόμιμος μετανάστης, όχι για το παιδί του αλλά για τον εαυτό του, μπορεί να αιτηθεί την ελληνική Ιθαγένεια μόνον αφού συμπληρώσει 7 χρόνια μόνιμης διαμονής.

Σε αυτή την περίπτωση πραγματικά θα έχει στεριώσει μια ιστορική μεταρρύθμιση στον κώδικα ελληνικής Ιθαγένειας καθότι για πρώτη φορά συμφύεται το δίκαιο του αίματος με το δίκαιο του εδάφους.  Άλλωστε και η ίδια η πλειοψηφία του ΣτΕ αποδέχεται ότι : “…..ο νομοθέτης κατά τον καθορισμό των προϋποθέσεων αποκτήσεως της ελληνικής ιθαγένειας από αλλοδαπούς, δύναται μεν, κατά απόκλιση από τη βασική αρχή του δικαίου της καταγωγής (ius sanguinis ) ως αυτόματου τρόπου κτήσεως της ελληνικής ιθαγένειας, να προβλέψει τρόπους κτήσεως της ιθαγένειας βάση της αρχής του δικαίου του εδάφους ( ius soli)…….” ( σελ.7 ).

Ταυτόχρονα, θα πρόκειται για μια εγκατάλειψη των φοβικών και ακροδεξιών αντιλήψεων που τα προηγούμενα χρόνια αναφέρονταν σε  ” νόμο – μαγνήτη λαθρομεταναστών ” καθώς και στην ανάγκη να ” ανακαταλάβουμε τις πόλεις μας από τους λαθρομετανάστες – δηλαδή για την ακρίβεια

-……….. από τους “εξής”  4.000 μετανάστες χωρίς χαρτιά που τελικά συνέλαβε η ΕΛΑΣ μετά από 70.000 προσαγωγές στο πλαίσιο των επιχειρήσεων Ξένιος Δίας.

Ακροδεξιές αντιλήψεις και ψέματα με τα οποία συνειδητά κερδοσκόπησαν πολιτικά ορισμένοι, όπως ο σημερινός Πρωθυπουργός κ. Α. Σαμαράς……βέβαια, με τελικό κερδισμένο τη Χρυσή Αυγή.

ΤΕΛΟΣ

Το μόνο που έχω να πω σε όλους αυτούς που πίστεψαν ότι με θίγουν ονομάζοντας τον Ν.3838 ως “Νόμο Ραγκούση ” είναι απλά ότι :

Είμαι ένας από αυτούς που πιστεύουν σε μια Ελλάδα με αυτοπεποίθηση, σε μια γενναιόδωρη Ελλάδα, σε μια Ελλάδα μεγάλη και ανοικτή στα όνειρα του παιδιού ενός νόμιμου μετανάστη που σπουδάζει στα σχολεία μας και ορκίζεται στη σημαία μας. Ενός παιδιού που, μαζί με τα παιδιά μας, αποφασίζει να καθορίσει  το μέλλον του με βάση τις αρχές και τις πανανθρώπινες αξίες που απορρέουν από το ένδοξο παρελθόν του  Έθνους μας.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

1) Ο Νόμος 3838 είχε  την ομόφωνη έγκριση του Πρωθυπουργού και του Υπουργικού Συμβουλίου.

Υπερψηφίστηκε  από τους  βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, του ΚΚΕ και του ενιαίου τότε Συνασπισμού.

Το σύνολο των βουλευτών της ΝΔ  καταψήφισε και αυτό την  ένσταση αντισυνταγματικότητας έναντι του σχεδίου νόμου που κατετέθη στην ολομέλεια του Κοινοβουλίου από το ΛΑΟΣ -υπογραμμίζω – μόνο για την ψήφο των μεταναστών στις δημοτικές εκλογές κι όχι για την κτήση της Ιθαγένειας..

Την συνταγματικότητα του νόμου δεν αμφισβήτησε το επιστημονικό συμβούλιο της Βουλής στην έκθεση που συνόδευσε την κατάθεση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου.

Την συνταγματικότητα του νόμου υπερασπίστηκαν ενώπιον του ΣτΕ οι διαπρεπείς συνταγματολόγοι Ν. Αλιβιζάτος , Φ. Σπυρόπουλος , Χρ. Πολίτης καθώς και ο Αντιπρόεδρος  του ΝΣΚ  Ν. Μαυρίκας.

Πλήθος επιστημονικών, κοινωνικών, συλλογικών φορέων στήριξαν τον νόμο με προεξάρχουσα την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

2) Τη διάταξη στο άρθρο 4 παράγραφο 3 του Συντάγματος, σύμφωνα  με την  οποία “Έλληνες πολίτες είναι όσοι έχουν τα προσόντα που ορίζει ο νόμος” πρώτη φορά υιοθέτησε ως δεύτερη παράγραφο του άρθρου περί ισότητας η Εθνοσυνέλευση της  Γ΄ Σεπτεμβρίου 1843.

Η επιφύλαξη αυτή υπέρ του κοινού νομοθέτη δεν ήταν τυχαία. Ήταν απόρροια της οξύτατης αντιπαράθεσης «αυτοχθόνων» και «ετεροχθόνων» στην πρώτη εκείνη Εθνοσυνέλευση μετά την Ανεξαρτησία. Προκειμένου να μη δεσμευθούν οι επιλογές των επόμενων Βουλών για το ποιοί θα είναι ‘Έλληνες πολίτες, οι πληρεξούσιοι του 1843 προέκριναν μετά λόγου γνώσεως να αφήσουν το θέμα εκτός Συντάγματος, ώστε για ένα ζήτημα ύψιστης πολιτικής σημασίας ο νομοθέτης να έχει κατ’ αρχήν τα χέρια του λυμένα. Αξίζει να παρατεθεί το σχετικό απόσπασμα από τα επίσημα πρακτικά της Εθνοσυνέλευσης εκείνης :

« Αν και λόγοι πολλοί ουσιώδεις και πικραί αναμνήσεις υπαγορεύουν την ανάγκην του να γίνη λόγος περί [των προσόντων του Έλληνος πολίτου] εντός του Συντάγματος, … η Επιτροπή δεν έθεσε τούτο εις το Σύνταγμα δια τους ακολούθους δύο λόγους :

1) Διότι ειδικός νόμος περί των προσόντων του πολίτου Έλληνος εντός του Συντάγματος θα ήναι ατελής, και

2) διότι, εάν ο νόμος ούτος τεθεί εντός του Συντάγματος θα ήναι ως και το Σύνταγμα αμετάβλητος, και οι όροι αυτού θέλουν είσθαι αδύνατον να τροποποιηθώσι μετά ταύτα εάν ανάγκη τις ήθελεν υπαγορεύσει (……) »

( η της Γ΄ Σεπτεμβρίου εν Αθήναις Εθνική Συνέλευσις, Επίσημα πρακτικά, συνεδρ. ΚΣΤ’, 8.1.1844, σελ. 143-144).