Τη μνήμη των θυμάτων που έχασαν την ζωή τους ως αποτέλεσμα της ναζιστικής θηριωδίας, τίμησαν οι πολίτες του Βερολίνου.
Η Νύχτα των Κρυστάλλων, έχει μείνει στην ιστορία για το μαζικό πογκρόμ εναντίον των Εβραίων πολιτών, που αποτέλεσε και την απαρχή του Ολοκαυτώματος.
Τη νύχτα της 9ης προς 10η Νοεμβρίου 1938 έγινε ένα από τα πλέον ζοφερά γεγονότα στην Ιστορία του Γ` Ράιχ, πρόδρομος του Ολοκαυτώματος, σε πόλεις της Γερμανίας και της Αυστρίας. Ονομάστηκε «νύχτα των κρυστάλλων», επειδή οι Ναζί εφόρμησαν στις ιδιοκτησίες των Εβραίων και άλλων μειονοτήτων, σπάζοντας τις βιτρίνες των καταστημάτων τους.
Στη διάρκεια του πογκρόμ κατεστράφησαν 1.574 συναγωγές, πολλά εβραϊκά κοιμητήρια, πάνω από 7.000 καταστήματα και 29 πολυκαταστήματα που ανήκαν σε Εβραίους. Κάποιοι ξυλοκοπήθηκαν μέχρι θανάτου από τους Ναζί, ενώ άλλοι εξαναγκάζονταν να παρακολουθούν. Περίπου 30.000 συνελήφθησαν και εστάλησαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Σήμερα, οι νεκροί του πογκρόμ που διήρκεσε μερικές ημέρες υπολογίζονται στους 1.500.
Τη δεκαετία του 1920 και του 1930 οι περίπου 500.000 Εβραίοι της Γερμανίας, οι περισσότεροι πολωνικής καταγωγής, ζούσαν αφομοιωμένοι στη χώρα ως γερμανοί πολίτες. Είχαν υπηρετήσει στον γερμανικό στρατό και συμμετείχαν σε κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής.
Εξέχοντες επιχειρηματίες, επιστήμονες, καλλιτέχνες και άνθρωποι του πνεύματος προέρχονταν από την εβραϊκή κοινότητα. Οι συνθήκες άρχισαν να αλλάζουν μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Αδόλφο Χίτλερ, το 1933. Πολύ γρήγορα το ναζιστικό καθεστώς προχώρησε στην υιοθέτηση αντισημιτικών πολιτικών. Θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για την ήττα της Γερμανίας στον Α` Παγκόσμιο Πόλεμο και για την οικονομική καταστροφή που ακολούθησε. Στα τέλη του Οκτωβρίου του 1938, οι Ναζί συγκέντρωσαν περίπου 20.000 Εβραίους και τους απέλασαν στην Πολωνία, της οποίας η κυβέρνηση αρνήθηκε να τους δεχτεί.
Η “Νύχτα των Κρυστάλλων” προκάλεσε διεθνή κατακραυγή ενώ δυσφήμισε τα φιλοναζιστικά κινήματα σε όλο τον κόσμο. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, οι ΗΠΑ ανακάλεσαν τον πρεσβευτή τους, ενώ πολλές άλλες χώρες διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις με τη χιτλερική Γερμανία.
Η μνήμη των θυμάτων τιμάται κάθε χρόνο σε όλη τη Γερμανία, συνήθως με εκθέσεις και ομιλίες πολιτικών και ιστορικών. Μία από τις πιο πρωτότυπες ιδέες προς τιμή των θυμάτων της Νύχτας των Κρυστάλλων υλοποιείται στη γερμανική πρωτεύουσα. Η ένωση επιχειρήσεων του Βερολίνου μαζί με τον κρατικό οργανισμό για τον πολιτισμό Kultur Projecte Berlin, τοποθέτησαν μεγάλα αυτοκόλλητα στις βιτρίνες περίπου 100 καταστημάτων της πρωτεύουσας, ώστε να μοιάζουν σαν σπασμένες. Αν και ο αριθμός των Εβραίων το 1938, αντιστοιχούσε στο 0,76% του συνολικού πληθυσμού της Γερμανίας, υπολογίζεται ότι το 25% των ιδιοκτητών μικροκαταστημάτων ήταν Εβραίοι.
Επ’ ευκαιρία της 75ης επετείου από την “Nύχτα των Kρυστάλλων”, διεξήχθη ανάμεσα σε Εβραίους πολίτες έρευνα, που αναδεικνύει την αύξηση του αντισημιτισμού μεταξύ των πολιτών της ΕΕ. Τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων μάλιστα, δήλωσαν πως φοβούνται φαινόμενα λεκτικής και σωματικής βίας σε βάρος τους.