Πριν καλά-καλά τελειώσει η μία πανδημία, έρχεται η επόμενη, προειδοποιούν οι επιστήμονες, που θεωρούν ότι αυτή τη φορά «δράστης» θα είναι ένας ιός γρίπης των πτηνών που αργά η γρήγορα θα κάνει το πέρασμα και στον άνθρωπο.
Τα πρώτα ανησυχητικά δείγματα εντοπίζονται στη Βρετανία όπου πέρυσι, όπως σημειώνει η Daily Mail, καταγράφηκε αριθμός-ρεκόρ κρουσμάτων γρίπης σε άγρια πτηνά και πουλερικά.
Πάνω από 22 εκατ. πτηνά και πουλερικά έχουν βρεθεί θετικά από τον Σεπτέμβριο του 2021, ενώ σε πρωτοφανή επίπεδα είναι και ο αριθμός των θανάτων πτηνών, συνήθως άγριων πτηνών.
Τα άγρια πουλιά συνήθως δεν έχουν σοβαρά προβλήματα με τη γρίπη, οι μαζικοί θάνατοί τους οφείλονται όταν περνούν την ασθένεια στα πουλερικά, τα οικόσιτα και όσα ζουν σε τεράστιες φάρμες. Είναι όμως ερώτημα γιατί το ξέσπασμα των τελευταίων μηνών προκαλεί τόσους θανάτους σε άγρια ζώα.
Πού εντοπίζονται τα κρούσματα γρίπης των πτηνών στη Βρετανία
Σε κάθε περίπτωση, οι παραλίες της Αγγλίας και της Σκωτίας, στα ανατολικά, είναι γεμάτες από νεκρά πτηνά, συνήθως θαλασσοπούλια και αποδημητικά, ενώ πλέον έχουν αρχίσει να ξεβράζονται και στην Κορνουάλη, στα νοτιοδυτικά. Το κοινό καλείται να μείνει σε απόσταση από τα νεκρά πτηνά και να μην τα αγγίζει για κανένα λόγο.
Αυτό ακριβώς ανησυχεί περισσότερο τους επιστήμονες.
Ο ιός της γρίπης δεν είναι καθόλου απίθανο να κάνει το πέρασμα και στον άνθρωπο και αυτό δεν είναι κάτι που θα δούμε για πρώτη φορά. Είχε συμβεί πριν από μερικές δεκαετίες με τον H5N1 και σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα πριν από έναν αιώνα όταν η ισπανική γρίπη «θέρισε» περίπου 50 εκατομμύρια ανθρώπους, σχεδόν το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού της εποχής.
Λίγο ως πολύ όλες οι μορφές γρίπης ξεκινούν από πουλιά και περνούν σε άλλα ζώα, όπως οι χοίροι πριν μεταλλαχθούν και περάσουν στους ανθρώπους, κάτι που συνήθως γίνεται στην Ασία πριν περάσουν σε Αμερική και Ευρώπη.
Θα μπορούσε όμως να προκαλέσει ο ιός των πτηνών μια κρίση χειρότερη από αυτή του κορωνοϊού; Ούτε αυτό το αποκλείουν οι επιστήμονες. Όπως λένε είναι ζήτημα το «πότε» όχι το «αν» θα συμβεί αυτό, αν και δεν μπορούμε να κάνουμε ασφαλείς προβλέψεις.
Το «χειρότερη» μπορεί να σημαίνει ένα πράγμα: περισσότερο φονική, οι πιο αισιόδοξοι πάντως εκτιμούν ότι δεν θα δούμε τις εικόνες του κορωνοϊού με τις γεμάτες εντατικές και τα συστήματα υγείας υπό πίεση.
Όσο για τον χειμώνα που μας έρχεται, οι ειδικοί που μίλησαν στην Daily Mail τονίζουν ότι ο κίνδυνος ίσως προέρχεται από την εποχική γρίπη. Έπειτα από δύο και πλέον έτη lockdown και μειωμένων επαφών, το ανοσοποιητικό μας σύστημα έχει αποδυναμωθεί, οπότε ακόμη και ιοί που είναι σχετικά «ήπιοι» μπορεί να «επιστρέψουν με τάσεις εκδίκησης».
Η συνύπαρξη της έξαρσης της εποχικής γρίπης και της γρίπης των πτηνών είναι επικίνδυνο μείγμα. Δύο διαφορετικά είδη γρίπης την ίδια περίοδο και ενδεχομένως μέσα στον ίδιο οργανισμό ίσως αρχίσουν να ανταλλάσσουν γενετικό υλικό και να μεταλλάσσονται, ανοίγοντας έναν νέο κύκλο πανδημίας.