Στοιχεία που δείχνουν ευρεία μεταδοτικότητα της μετάλλαξης B.1.1.318 (Variant E484K) στο κέντρο της Αθήνας -με αποτέλεσμα να λάβει και το όνομα «αθηναϊκή μετάλλαξη»- ανησυχούν τους επιστήμονες, κυρίως για το αν τα εμβόλια που έχουμε μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτό το στέλεχος του κοροναϊού.
Το στέλεχος 318 είναι ένα στέλεχος του οποίου η παλιά απομόνωσή του βρίσκεται στη Νιγηρία. «Πρόκειται για ένα στέλεχος που έχει τη μετάλλαξη 484Κ, η οποία σχετίζεται με ανοσολογική διαφυγή» διευκρίνισε ο Γκίκας Μαγιορκίνης στην ενημέρωσή του στις 7 Μαΐου. Δηλαδή πρόκειται για μια μετάλλαξη που ενδέχεται να διαφεύγει από την προστασία των διαθέσιμων έως τώρα εμβολίων.
«Δεν γνωρίζουμε πόσο σημαντική είναι αυτή τη στιγμή. Να θυμίσω ότι στην αρχή λέγαμε ότι η νοτιοαφρικάνικη είναι πολύ επιθετική. Δεν έχει αποδειχθεί αυτό ακόμα, ούτε η βραζιλιάνικη έχει αποδειχθεί. Η βρετανική αποδείχθηκε τελικά ότι είναι αρκετά επιθετική. Χρειάζεται χρόνος και το παρακολουθούμε. Σε κάθε περίπτωση, περιχαρακώνεται οποιαδήποτε περίεργη μετάλλαξη με επαρκή ιχνηλάτηση και επιδημιολογική επιτήρηση» είχε πει.
Προς το παρόν, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, ξέρουμε πολύ λίγα γι’ αυτή τη μετάλλαξη, όπως η αυξημένη μεταδοτικότητά της, η οποία -σε συνδυασμό με την άρση του lockdown και μια γενικότερα χαλάρωση στην τήρηση των υφιστάμενων μέτρων- δημιουργεί ανησυχία για αύξηση κρουσμάτων το επόμενο διάστημα. Περισσότερα δεδομένα πάντως, αναμένονται το προσεχές διάστημα από την επιστημονική κοινότητα, ιδιαίτερα για αν τα διαθέσιμα εμβόλια καλύπτουν τη συγκεκριμένη μετάλλαξη.
Σε πρώτη φάση, υπάρχει προβληματισμός στους επιστημονικούς κόλπους, αλλά απόλυτη ψυχραιμία για τη διαχείριση της κατάστασης.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται άλλωστε και η παρέμβαση του Σωτήρη Τσιόδρα, κατά τη διάρκεια σύσκεψης υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Πέραν την προειδοποίησης του πρωθυπουργού κατά της οποιασδήποτε χαλάρωσης -με φόντο το άνοιγμα δραστηριοτήτων της οικονομίας- ο καθηγητής αναφέρθηκε στις μεταλλάξεις, υπογραμμίζοντας πως η ύπαρξή τους ανάγκασε πολλές χώρες να αναπροσαρμόσουν τη στρατηγική τους απέναντι στον κοροναϊό:
«Η επιδημία συνεχίζει να μας απειλεί. Χρειάζεται διαρκής επιφυλακή. Ανησυχώ για τα μεταλλαγμένα στελέχη τα οποία οδηγούν σε επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής αντιμετώπισης της πανδημίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες» επεσήμανε χαρακτηριστικά.
Απέναντι σε αυτή τη νέα «απειλή», ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας HERACLES, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, προτείνει στοχευμένο εμβολιασμό συγκεκριμένων κοινωνικο-οικονομικών ομάδων στο κέντρο της Αθήνας όπου καταγράφονται τα κρούσματα της «αθηναϊκής» μετάλλαξης.
Πόσο επικίνδυνη είναι και ποια η μεταδοτικότητά της
Απαντήσεις για το πόσο επικίνδυνη είναι η συγκεκριμένη μετάλλαξη έδωσε η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, Ματίνα Παγώνη, εστιάζοντας στο γεγονός πως στην παρούσα φάση δεν συντρέχει σοβαρός λόγος ανησυχίας.
Όπως είπε, δεν είναι μία μετάλλαξη που πρέπει να ανησυχεί καθώς δεν είναι τόσο διαδεδομένη ακόμα. «Το 10% που εμφανίστηκε είναι ποσοστό από τεστ σε συγκεκριμένη ομάδα που έγινε και όχι στον συνολικό πληθυσμό της χώρας» είπε χαρακτηριστικά.
«Η αθηναϊκή μετάλλαξη είναι όπως όλες. Όταν πρωτοβγαίνει ανησυχεί» ανέφερε και προσέθεσε: «Με τη μετάλλαξη ασχολείται εργαστηριακά η επιστημονική κοινότητα. Οι μέχρι τώρα μεταλλάξεις καλύπτονται από τα εμβόλια. Είναι το ίδιο ή λίγο περισσότερο μεταδοτική».
Αναλύοντας τη φύση της συγκεκριμένης μετάλλαξης, επεσήμανε πως «είναι μία μίξη αφρικανικής και βραζιλιάνικης μετάλλαξης. Τα δεδομένα θα τα έχουμε σε λίγες ημέρες. Τα συμπτώματα είναι ακριβώς τα ίδια. Αυτό που πρέπει να δούμε είναι η μεταδοτικότητα».
Με ταχύ ρυθμό διακινείται σε όλη την Ελλάδα
Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ, Γιώργος Παναγιωτακόπουλος, υποστήριξε πως «με αφετηρία το κέντρο της Αθήνας, με ταχύ ρυθμό διακινείται και στις υπόλοιπες περιφέρειες κι όλα αυτά με την ταυτόχρονη παρουσία της βρετανικής μετάλλαξης».
Όπως ανέφερε, δεν είναι ακόμα γνωστό πόσο ανθεκτική είναι στην ανοσολογική απόκριση των εμβολίων. «Είναι δύσκολο μόνο μία παραλλαγή να ακυρώσει ένα εμβόλιο» υπογράμμισε στο MEGA.
Πόσο αποτελεσματικά είναι τα εμβόλια
Εστιάζοντας στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων απέναντι στη μετάλλαξη, η καθηγήτρια επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ, Αθηνά Λινού, διευκρίνισε πως ξέρουμε πολύ λίγα, καθώς δεν δίνουμε στοιχεία σε παγκόσμια πλατφόρμα που τις μελετά.
«Υπάρχει αυτή η αθηναϊκή μετάλλαξη σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε. Αλλά δεν ξέρουμε αν υπάρχει μελέτη που να δείχνει ότι καλύπτεται από τα εμβόλια. Από ό,τι φαίνεται όμως, τα κομμάτια της μετάλλαξης, που συνιστούν αυτό το στέλεχος, αντιμετωπίζονται» είπε χαρακτηριστικά η κ. Λινού στον ΑΝΤ1.
Στο ίδιο πνεύμα, μιλώντας στο Sputnik ο πρύτανης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) Αθανάσιος Δημόπουλος, τόνισε πως για όλες τις μεταλλάξεις μέχρι σήμερα δεν έχουμε δεδομένα που να μας λένε ότι τα εμβόλια τα οποία είναι σε χρήση δημιουργούν κάποιο πρόβλημα. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι αυξάνουν τη μετάδοση (σ.σ. εννοεί οι μεταλλάξεις) του ιού επομένως αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χρειαζόμαστε μεγαλύτερα ποσοστά ανθρώπων να έχουν πετύχει πλήρη εμβολιασμό ούτως ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε αυτό που λέμε ανοσία της αγέλης» δήλωσε.
Όσον αφορά το εάν η αθηναϊκή μετάλλαξη του κοροναϊού πρέπει να μας προβληματίζει περισσότερο από τις άλλες μεταλλάξεις, ο κ. Δημόπουλος τόνισε ότι όλες οι μεταλλάξεις προβληματίζουν καθώς αυξάνουν τη μεταδοτικότητα του ιού.