Στην επιστολή του πρώην Διευθύνοντα Συμβούλου της Μαρφίν Λαϊκής Τράπεζας Ευθύμιου Μπουλούτα στις 22 Νοεμβρίου 2011 στο Υπουργείο Οικονομικών για κρατική στήριξη της Τράπεζας, στα σημειώματα τεχνοκρατών του Υπουργείου Οικονομικών για τις επιπτώσεις που ενδεχομένως θα έχει στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα και στην οικονομία η απομείωση των ελληνικών ομολόγων και στα πρακτικά συνεδρίας του Υπουργικού Συμβουλίου στις 25 Οκτωβρίου του 2011, μια μέρα πριν την αναχώρηση του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όπου αποφασίστηκε η απομείωση κατά 21% των ελληνικών ομολόγων, επικεντρώθηκε η σημερινή τρίτη παρουσία του πρώην Υπουργού Οικονομικών Κίκη Καζαμία ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για την οικονομία.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Γιώργος Πικής ανέγνωσε σημείωμα με υποδείξεις και διαπιστώσεις των εκ των Διευθυντών του Υπουργείου Οικονομικών Ανδρέα Τρόκκου στις 2 Αυγούστου 2011, προτού ο κ. Καζαμίας αναλάβει στις 5 Αυγούστου Υπουργός Οικονομικών, ότι από το ύψος των ζημιών από την ανταλλαγή των ομολόγων θα εξαρτηθεί και η επίπτωση στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών και θα έχουν επιπτώσεις στα δημόσια έσοδα, ιδιαίτερα στα έσοδα από την εταιρική φορολογία και ότι το θέμα πρέπει να τύχει περαιτέρω χειρισμού λόγω των διιστάμενων απόψεων για τις επιπτώσεις, με τον κ. Καζαμία να αναφέρει ότι εν μέρει έχει δίκιο στις εκτιμήσεις του ο κ. Τρόκκος από τη στιγμή που δεν υπάρχει κερδοφορία στις τράπεζες οι οποίες επιβαρύνονται με φορολογία.
Όσον αφορά τη σοβαρότητα της κατάστασης από την απομείωση 21% στις 21 Ιουλίου 2011 των ελληνικών ομολόγων που ήταν στην κατοχή των κυπριακών τραπεζών, ο κ. Καζαμίας είπε ότι υπάρχουν και άλλα σημειώματα ότι οι τράπεζες τουλάχιστον στους λογαριασμούς τους είχαν υπολογίσει τη ζημιά που θα δέχονταν κατά 15% από πιθανή απομείωση και κρίθηκαν ως εύρωστες από το stress test που δέχθηκαν από διεθνή οργανισμό.
“Άρα ήταν επιζήμια η απομείωση, όμως οι τράπεζες φαίνεται από τα δεδομένα της τότε εποχής ότι μπορούσαν να το αντιμετωπίσουν”, πρόσθεσε.
Ερωτηθείς από τον κ. Πική αν υπέβαλε στον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια ή στο τότε Υπουργικό Συμβούλιο οποιοδήποτε σημείωμα για το θέμα της απομείωσης των ελληνικών ομολόγων, ο κ. Καζαμίας απάντησε αρνητικά.
Παράλληλα, ανέφερε ότι δεν είχε οποιαδήποτε γραπτή πληροφόρηση από την Κεντρική Τράπεζα που ήταν το αρμόδιο όργανο να παρακολουθεί τα τραπεζικά θέματα, προσθέτοντας ότι είχε “απόλυτη εμπιστοσύνη στους χειρισμούς αυτών των θεμάτων στην ΚΤ”.
Σε σχέση με σημείωμα στις 20 Φεβρουαρίου 2011, του ο κ. Τρόκκου που υπογραμμίζει τις συνέπειες της πιθανότητας απομείωσης, λέγοντας ότι ενδεχόμενη υιοθέτηση του PSI θα οδηγήσει λόγω της έκθεσης των τραπεζών στα ελληνικά ομόλογα, σε τεράστιες ζημιές και ελλείμματα στο κεφάλαιο των τραπεζών, με τεράστιες συνέπειες για την κυπριακή οικονομία και ερωτηθείς αν αυτά τα σημειώματα έφθασαν στον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο κ. Καζαμίας απάντησε ότι δεν γνωρίζει.
Ανέφερε ότι επί αυτού, έχει σημείωμα με ημερομηνία 17 Ιανουαρίου 2012 από την οικονομική διεύθυνση το οποίο υπογράφουν οι κ. Καλοζώης, Χαραλάμπους και Τρόκκος, ότι παρόλο που το PSI και το κούρεμα μέχρι και 65% των ελληνικών ομολόγων είναι αφόρητο για τις κυπριακές τράπεζες, οι επιπτώσεις αποτυχίας του και πτώχευσης της Ελλάδας θα είναι αναμφίβολα πιο επώδυνο για το τραπεζικό μας σύστημα και την κυπριακή οικονομία.
“Το σενάριο πτώχευσης της Ελλάδας και εξόδου της από το ευρώ αποτελεί το πιο αρνητικό για την Κύπρο σενάριο”, αναφέρει το σημείωμα, σύμφωνα με τον κ. Καζαμία.
Ο κ. Πικής ζήτησε από τον κ. Καζαμία να καταθέσει το σημείωμα ως τεκμήριο στην Επιτροπή, με τον κ. Καζαμία να διερωτάται γιατί δεν δόθηκε αυτό το έγγραφο από το ΥΠΟΙΚ στην Επιτροπή για να κατατεθεί ως τεκμήριο, όταν δόθηκαν τόσα άλλα έγγραφα από το ΥΠΟΙΚ.
Ερωτηθείς για τη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου στις 25 Οκτωβρίου του 2011, μια ημέρα πριν αναχωρήσει ο Πρόεδρος Χριστόφιας για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα ασχολείτο με τα ελληνικά ομόλογα, ο κ. Καζαμίας αρχικά απάντησε ότι απουσίαζε στις Βρυξέλλες, ενώ σε παρατήρηση του κ. Πική ότι τα πρακτικά του Υπουργικού Συμβουλίου τον εμφανίζουν παρόντα και ότι συμμετείχε στη συνεδρία, ο κ. Καζαμίας απάντησε ότι δεν θυμάται.
Στο σημείο αυτό, δόθηκε στον κ. Καζαμία αντίγραφο των πρακτικών του Υπουργικού Συμβουλίου για να το μελετήσει για 10 λεπτά και να συνεχιστεί μετά η συνεδρία της Ερευνητικής Επιτροπής.
Με την επανέναρξη της συνεδρίας, ο κ. Πικής ανέφερε ότι πάρα το γεγονός ότι το θέμα της απομείωσης των ελληνικών ομολόγων δεν ήταν στην ημερήσια διάταξη της συνεδρίας του Υπουργικού αλλά το θέμα της προώθησης τριών νομοσχεδίων, έγιναν παρατηρήσεις τόσο από τον κ. Καζαμία όσο και από τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ο κ. Πικής ανέγνωσε από τα πρακτικά διάλογο που είχαν στο Υπουργικό Συμβούλιο ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο κ. Καζαμίας, λέγοντας ότι αυτός ο διάλογος καθαρά υποδεικνύει ότι “το θέμα της απομείωσης συζητήθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο”.
Ο κ. Καζαμίας είπε ότι δεν είναι αποκλειστικά το θέμα της απομείωσης που συζητείτο, αλλά το θέμα της υποχρέωσης του κράτους μας να έχει ψηφισμένες νομοθεσίες που αφορούσαν τον περί διαχείρισης χρηματοοικονομικών κρίσεων νόμο και τον περί σύστασης και λειτουργίας ανεξάρτητου ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας νόμο, καθώς και τρίτο νομοσχέδιο που ήταν παρεμφερές.
Διαβάζοντας από τα πρακτικά του Υπουργικού, ο κ. Πικής είπε ότι ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας διερωτήθηκε ότι “εγώ θέλω να ξέρω ποιοι είναι οι όροι” και αν “θα διασφαλιστεί το κράτος έναντι στις τράπεζες”, ενώ ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι ήδη ξεκίνησε εκστρατεία κατά αυτών των νομοσχεδίων από συγκεκριμένη τράπεζα, με τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναφέρει ότι η τράπεζα είναι η Μαρφίν Λαϊκή και ότι δεν μπορεί το κράτος να επιχορηγήσει τον οποιονδήποτε κύριο ή την οποιανδήποτε τράπεζα.
Σύμφωνα με τα πρακτικά, ο πρώην Υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι “αν δεν περάσει (το νομοσχέδιο) είναι σαν να κάνουμε χάρη στο συγκεκριμένο άτομο”.
Απαντώντας στον κ. Πική ποιον εννοεί, ο κ. Καζαμίας είπε ότι εννοεί “την ηγεσία της Μαρφίν Λαϊκή”, προσθέτοντας ότι “η απαίτηση των τραπεζών τότε ήταν ότι αν οι τράπεζες χρειαστούν ενίσχυση στην κεφαλαιουχική τους βάση να αποταθούν στο κράτος να τους βρει λύση χωρίς το κράτος να έχει ασφαλιστικές δικλείδες είτε ελέγχου των τραπεζών είτε της διοίκησης τους.
Ήθελα να διασφαλιστεί ότι πιθανή συμμετοχή του κράτους, έστω και με μειοψηφικό ποσοστό, θα υπήρχε ευχέρεια και ψήφου βέτο στην διοίκηση των τραπεζών, ανέφερε και πρόσθεσε ότι για αυτό το λόγο επιδείξαμε σπουδή να έχουμε έτοιμο το νομοσχέδιο.
Ερωτηθείς από τον κ. Πική για το νομοσχέδιο περί διαχείρισης χρηματοοικονομικών κρίσεων και ότι ανέφερε πως ο καταθέτης δεν διασφαλίζεται αν καταρρεύσει η τράπεζα και “οι καταθέσεις πάνε περίπατο” και το κράτος είναι υποχρεωμένο να καταβάλει τις πρώτες 100 χιλιάδες.
Απαντώντας ο κ. Καζαμίας είπε ότι “ήταν μια συνομιλία με βάση τις πρόνοιες του νομοθετήματος και γιατί υποβάλλετο το νομοθέτημα”.
“Η αναφορά μου για κατάρρευση της τράπεζας, δεν μιλούμε για κούρεμα”, αλλά για αποκεφαλισμό, ανέφερε και πρόσθεσε ότι “τότε δεν τίθετο θέμα κουρέματος”.
Συνεχίζοντας την ανάγνωση από τα πρακτικά, ο κ. Πικής είπε ότι ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι “δεν είμαστε μόνοι μας, εν πάση περιπτώσει, είμαστε στη λιγότερο αχρεία κατάσταση” και “υπάρχουν άλλοι που είναι πολύ χειρότερα”, με τον πρώην Υπουργό Οικονομικών να απαντά στον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι “είμαστε στη χειρότερη κατάσταση από πλευράς ποσοστών με βάση το μέγεθος μας και την εμπλοκή των τραπεζών μας στην ελληνική αγορά και ομόλογα”.
Κληθείς να πει κατά πόσον διαπιστώνει ότι η κατάσταση της Κύπρου σε σχέση με πιθανή απομείωση των ελληνικών ομολόγων ήταν τραγική, ο κ. Καζαμίας απάντησε ότι “ήταν δύσκολη”.
Στη συνέχεια ο κ. Πικής αναφέρθηκε σε αναφορά του κ. Καζαμία στο Υπουργικό Συμβούλιο για τη νομοθεσία που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2011 που υποχρεώνει τις τράπεζες να πληρώνουν 3 τοις χιλίοις επί του κύκλου των εργασιών τους για δημιουργίας ταμείου για στήριξη τραπεζών αλλά και αναφορά του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας ότι “το κράτος έχει άλλες ανάγκες και έβαλε το φόρο για να καλύψει τις δικές του ανάγκες. Να μην τα βάζουμε πάλι με τους ανθρώπους γιατί γι΄ αυτό θα θριαμβολογήσει ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας που μας έλεγε τα 60 εκατομμύρια να πάνε σε αυτή την υπόθεση και ας έμενε έτσι το κράτος”.
Ερωτηθείς από τον κ. Πική αν αυτή η φορολογία χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες του κράτους και όχι για τη δημιουργία του ταμείου για τις τράπεζες, ο κ. Καζαμίας είπε ότι δεν μπορεί να εξηγήσει “τι εννοούσε ο Πρόεδρος”, προσθέτοντας ότι “επί Υπουργίας μου σε κανένα ταμείο που δεν ήταν εντεταλμένο για να χρησιμοποιηθεί για την εξόφληση δημοσίων δαπανών, δεν δόθηκε καμία οδηγία” για να χρησιμοποιηθεί.