Το 2015 θα μας απασχολήσουν αρκετα ενδιαφέροντα στρονομικά γεγονότα. Η μεγάλη ολική έκλειψη του ήλιου, η συνάντηση του Δία με την Αφροδίτη, το ταξίδι της Rosetta και άλλα όπως αναφέρονται στην ιστοσελίδα της Deutsche Welle.
Η μεγάλη έκλειψη
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το μεγάλο αστρονομικό γεγονός της νέας χρονιάς είναι η ολική έκλειψη ηλίου που θα συμβεί το πρωί της 20ης Μαρτίου, την ημέρα δηλαδή της εαρινής ισημερίας που σηματοδοτεί τον ερχομό της άνοιξης.
Η σκιά της Σελήνης αναμένεται σταδιακά να καλύψει τον Ήλιο πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό και τον Αρκτικό Κύκλο. Για λίγα λεπτά η μέρα θα γίνει νύχτα, ενώ το εντυπωσιακό φυσικό φαινόμενο θα είναι εν μέρει ορατό από την Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και τη Δυτική Ρωσία. Η δεύτερη έκλειψη ηλίου, μερική αυτή τη φορά, έρχεται στο δεύτερο μισό της χρονιάς, στις 13 Σεπτεμβρίου, και αναμένεται να είναι ορατή στη Νότια Αφρική, στο νότιο τμήμα του Ινδικού Ωκεανού και την Ανταρκτική.
Πρόκειται για μια έκλειψη με έντονο ενεργειακό ενδιαφέρον καθώς αναμένεται να “σβήσει” ξαφνικά τα φωτοβολταϊκά που λειτουργούν στη Γηραιά Ήπειρο. Η απώλεια της ηλιακής ισχύος ισοδυναμεί με 25 με 30 πυρηνικούς αντιδραστήρες ή με πτώση της θερμοκρασίας κατά 6 βαθμούς Κελσίου. Η έκλειψη, που θα διαρκέσει από τις 09.09′ έως τις 10.31′ της 20ής Μαρτίου 2015 θα επηρεάσει την παραγωγή των 75.000 με 80.000 μεγαβάτ από τα εγκατεστημένη φωτοβολταϊκά συστήματα στην Ευρώπη.
Και άλλες εκλείψεις
Θα συμβούν ακόμα δύο εκλείψεις Σελήνης. Η πρώτη, ολική έκλειψη Σελήνης, θα συμβεί στις 4 Απριλίου, γύρω στις 12 το μεσημέρι και θα είναι ορατή, εφόσον το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες, πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό, την Ανατολική Ασία και τη Βορειοδυτική Αμερική. Περίπου δώδεκα λεπτά θα διαρκέσει η φάση της ολικής έκλειψης, κατά την οποία η Σελήνη δεν θα είναι πλέον ορατή από τη Γη.
Η δεύτερη, μερική έκλειψη αυτή τη φορά, αναμένεται στις 28 Σεπτεμβρίου 2015. Το χάλκινο χρώμα της Σελήνης θα είναι ορατό από την Ευρώπη, την Αφρική, τη Νότια Αμερική αλλά και τη Βορειοδυτική Αμερική.
Ο Δίας συναντά την Αφροδίτη
Στις 6 Φεβρουαρίου ο Δίας, μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, θα είναι ορατός από τη Γη με μεγάλη ευκρίνεια, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας θα είναι το πιο φωτεινό αστέρι του ουρανού. Μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου η Αφροδίτη θα κάνει την εμφάνισή της στον έναστρο ουρανό, τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο ημισφαίριο.
Τον Ιούνιο μάλιστα η Αφροδίτη αναμένεται να προσεγγίσει το Δία, παρουσιάζοντας ένα μοναδικό θέαμα ακόμη και με γυμνό μάτι, αφού οι δύο πλανήτες πρόκειται να συναντηθούν ο ένας δίπλα στον άλλο. Οι δύο μακρινοί πλανήτες θα ανανεώσουν το διαπλανητικό ραντεβού τους για τις 26 Οκτωβρίου. Σε αυτή τη χρονική συγκυρία θα είναι ορατή και η ανατολική πλευρά του Άρη.
Νέοι ορίζοντες στον Πλούτωνα
Μέσα στο 2015, η αποστολή New Horizons της NASA θα στείλει πολύτιμα στοιχεία για την ταυτότητα του μακρινού πλανήτη Πλούτωνα. Το υλικό που αναμένεται να συλλέξει το «New Horizons» θεωρείται ότι θα διαφωτίσει σημαντικά τη μελέτη της μορφολογίας του πλανήτη αλλά και της σύσταση της επιφάνειάς του.
To New Horizons έφτασε στον Πλούτωνα στις 6 Δεκεμβρίου 2014, μετά από εννέα χρόνια αφού είχε διανύσει 4,6 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα.
Ο Πλούτωνας, μικρότερος από τη Σελήνη, θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα ο ένατος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος. Έχασε τον τίτλο το 2006 και εξέπεσε στη νέα κατηγορία των πλανητών νάνων. Στην απόφαση οδήγησε εν πολλοίς η ανακάλυψη ενός ακόμα μεγαλύτερου σώματος στην ίδια γειτονιά του Ηλιακού Συστήματος, τον πλανήτη νάνο Έριδα.
Δήμητρα
Μετά από 14 μήνες που βρέθηκε σε τροχιά γύρω από την Εστία, η μη επανδρωμένη αποστολή Dawn της NASA συνεχίζει το ταξίδι της στην Κύρια Ζώνη των Αστεροειδών για να εισέλθει σε τροχιά γύρω από τη Δήμητρα στις 6 Μαρτίου 2015 μόλις μισή μέρα εκτός προγραμματισμού.
Το μόνο που είναι γνωστό για τον πλανήτη-νάνο είναι ότι καλύπτεται από ένα παχύ στρώμα πάγου, στον οποίο ανακαλύφθηκαν πρόσφατα πίδακες υδρατμών. Αυτό υποδηλώνει ότι κάτω από το παγωμένο κάλυμμα μπορεί να κρύβεται ένας ωκεανός.
Η αποστολή έγινε εφικτή χάρη σε έναν πρωτοποριακό κινητήρα ιόντων, ένα σύστημα που εκπέμπει έναν πίδακα ιόντων του αερίου ξένου. Η ωστική δύναμη που προσφέρει είναι πολύ μικρή, μπορεί όμως να παραμένει σε λειτουργία για πολλούς μήνες συνεχόμενα, επιτρέποντας στο σκάφος να αναπτύσσει υψηλές τελικές ταχύτητας με οικονομία καυσίμου.
Σε αντίθεση με τους πυραυλοκινητήρες, οι οποίοι προσφέρουν μεγάλη προωστική ισχύ, αλλά λειτουργούν για μικρό χρονικό διάστημα, οι κινητήρες ιόντων λειτουργούν για πολλούς μήνες συνεχόμενα και εκπέμπουν έναν σταθερό αλλά αδύναμο πίδακα φορτισμένων ατόμων.
Με άλλα λόγια, οι κινητήρες ιόντων προσφέρουν μικρή επιτάχυνση για μεγάλο χρονικό διάστημα, αντί για μεγάλη επιτάχυνση που διαρκεί μόνο λίγα λεπτά. Δεδομένου ότι καταναλώνουν μικρές ποσότητες αερίου και παραμένουν σε λειτουργία για χιλιάδες ώρες, η τελική ταχύτητα του σκάφους μπορεί να είναι πραγματικά μεγάλη.
Rosetta
Σημαντικότερο διαστημικό επίτευγμα του 2ο14 θεωρήθηκε η προσεδάφιση του ρομποτικού σκάφους Philae της αποστολής Rosetta του ESA στον κομήτη 67P Τσουριούμοφ- Γκερασιμένκο, Τσούρι.
Το όχημα προσεδάφισης της Rosetta ολοκλήρωσε την κύρια επιστημονική αποστολή του μετά από σχεδόν 57 ώρες παραμονής στον κομήτη 67P/Churyumov–Gerasimenko.
Από τώρα και στο εξής, καμία επαφή δεν θα είναι δυνατή παρά μόνον εάν επαρκής ηλιακή ακτινοβολία πέσει πάνω στα ηλιακά πάνελ ώστε να παράγουν αρκετή ενέργεια για να το ξυπνήσουν. Η πιθανότητα ότι αυτό μπορεί να συμβεί αργότερα στην αποστολή ενισχύθηκε όταν οι ελεγκτές της αποστολής έστειλαν εντολές για να περιστρέψουν το κύριο σώμα του οχήματος προσεδάφισης με τους σταθερούς ηλιακούς συλλέκτες του. Αυτό θα έπρεπε να εκθέτει μεγαλύτερο τμήμα των ηλιακών συλλεκτών στο φως του ήλιου.
Κατά τους επόμενους μήνες, η Rosetta θα αρχίσει να πετά σε πιο μακρινές «αδέσμευτες» τροχιές,ενώ θα εκτελέσει μια σειρά από τολμηρές προσεγγίσεις δίπλα από τον κομήτη, κάποιες σε απόσταση μόλις 8 χλμ από το κέντρο του.